Đầu tư chưa xứng với tiềm năng

Khánh Hòa là vùng đất có nhiều phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, giàu bản sắc văn hóa truyền thống. Hiện tại, các cộng đồng dân cư còn giữ được nhiều nếp sinh hoạt, ngành nghề thủ công, văn hóa ẩm thực, lễ hội độc đáo, phù hợp với phát triển du lịch cộng đồng. Tuy nhiên, du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh phát triển khá yếu; đến nay, mới đón khoảng 10.000 lượt khách du lịch/năm; doanh thu khoảng 2,5 tỷ đồng/năm. Đó là con số quá nhỏ bé nếu so với 7 triệu lượt khách du lịch đến Khánh Hòa năm 2019 (thời điểm du lịch chưa bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19), với doanh thu hơn 27.000 tỷ đồng.

Tiến sĩ Phạm Bích Ngọc - Trung tâm Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội thuộc Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, chủ nhiệm đề tài nghiên cứu khoa học “Mô hình phát triển du lịch bền vững có sự tham gia của cộng đồng ở Khánh Hòa” đánh giá, việc phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh còn chậm, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế; thiếu sự đầu tư, sản phẩm du lịch còn đơn điệu. Đến nay, trên địa bàn tỉnh chỉ có 2 mô hình du lịch cộng đồng ở Ninh Vân (thị xã Ninh Hòa) và Diên Xuân (huyện Diên Khánh). Tại Ninh Vân, một số hộ dân đã đầu tư khai thác dịch vụ lưu trú, ăn uống kết hợp với tham quan cánh đồng trồng tỏi, Khu di tích quốc gia địa điểm lưu niệm tàu C235. Ở Diên Xuân, Công ty TNHH Dịch vụ du lịch sinh thái Nhân Tâm kết hợp với 20 hộ nông dân mở ra loại hình tham quan tìm hiểu nông thôn - nông nghiệp, giới thiệu đặc sản trái cây địa phương. Qua khảo sát thực tế, nhóm nghiên cứu của Tiến sĩ Phạm Bích Ngọc đánh giá, chất lượng dịch vụ của du lịch cộng đồng ở Khánh Hòa còn hạn chế, cơ sở hạ tầng dành cho du lịch cộng đồng còn yếu kém, nguồn nhân lực thiếu và yếu, sự phối hợp giữa các cấp, ngành và địa phương trong quản lý du lịch cộng đồng thiếu chặt chẽ, đồng bộ… Nguyên nhân quan trọng nhất, việc thu hút đầu tư và hỗ trợ tài chính cho du lịch cộng đồng còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển du lịch.

Đời sống diêm dân và nghề làm muối ở Hòn Khói (Ninh Hòa) rất phù hợp để phát triển mô hình du lịch cộng đồng.

Cần hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng

Trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Thị Lệ Thanh - Giám đốc Sở Du lịch cho biết, việc UBND tỉnh đề nghị HĐND tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ du lịch cộng đồng sẽ góp phần nâng cao chất lượng du lịch cộng đồng đang có, phát triển thêm các điểm du lịch nông thôn và miền núi, đáp ứng nhu cầu trải nghiệm văn hóa ngày càng cao của du khách. Về lâu dài, việc phát triển du lịch cộng đồng sẽ góp phần đa dạng hóa các loại hình, sản phẩm du lịch của tỉnh, níu giữ chân du khách dài ngày hơn; giúp du lịch hướng đến phát triển bền vững.

UBND tỉnh đề xuất kinh phí dành để hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022-2025 hơn 7,9 tỷ đồng. Số tiền này dành để hỗ trợ các hạng mục như: Lắp đặt hệ thống biển báo, biển chỉ dẫn ở các khu, điểm du lịch, thôn, xóm; xây dựng và phát triển sản phẩm, dịch vụ du lịch thu hút sự tham gia của cộng đồng dân cư; tổ chức bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng phục vụ du lịch cho cá nhân, hộ gia đình trong cộng đồng tham gia cung cấp dịch vụ du lịch; tuyên truyền, quảng bá xúc tiến sản phẩm du lịch cộng đồng… Thời gian dự kiến trình HĐND tỉnh xem xét và thông qua Nghị quyết quy định một số chính sách hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022-2025 vào quý I/2022.

Theo bà Nguyễn Thị Lệ Thanh, việc UBND tỉnh đề nghị HĐND tỉnh xây dựng Nghị quyết quy định một số chính sách hỗ trợ du lịch cộng đồng là điều rất đáng mừng đối với sự phát triển du lịch của tỉnh. Tuy nhiên, bên cạnh các chính sách hỗ trợ trực tiếp, tỉnh và các địa phương, sở, ngành nên lồng việc hỗ trợ du lịch cộng đồng với các chương trình xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, phát triển du lịch nông nghiệp… để thúc đẩy nhanh hơn sự phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh.

Xuân Thành