Hơn 20 năm qua, từ khi thành phố xây cầu Trần Phú và làm đường Phạm Văn Đồng dẫn ra Lương Sơn, tôi không nhớ hết mình đã có bao nhiêu lần đưa bạn bè ra cảng cá này để tham quan. Lúc đi bằng ô tô, lúc đi bằng xe máy và lần nào Cảng cá Vĩnh Lương cũng để lại nhiều dấu ấn với những người bạn từ phương xa tới.

Cảng cá Vĩnh Lương.

Cách trung tâm thành phố chừng 15km, đường từ Đồng Đế qua đèo Lương Sơn dẫn ra cảng cá là cung đường rất đẹp. Tôi nhớ cách đây mấy tháng, đang mùa hè, một anh bạn từ Tây Ninh ra Nha Trang chơi, nhờ tôi đưa đi. Khởi hành từ lúc sáng sớm, ngồi phía sau, anh bạn liên tục trầm trồ khi xe chạy qua những khúc cua uốn lượn với một bên là núi, một bên là biển, giữa cảnh trời chưa sáng hẳn, chung quanh đang còn những làn sương mỏng giăng mờ mờ.

Rồi chẳng bao lâu, Cảng cá Vĩnh Lương hiện ra. Trời sáng dần, cả khoảng không gian rộng lớn như được đánh thức bởi ở phía đông, mặt trời như quả cầu lửa từ từ nhô lên khỏi mặt nước rồi tất cả như chuyển mình, bừng sáng với những tia nắng ban mai ấm áp tràn ngập. Bến cảng dần đông người và trở nên nhộn nhịp cùng những chiếc xe ô tô, xe máy đủ loại từ khắp các nẻo đường đổ về để mua, bán cá.

Những chiếc thuyền ra khơi từ mấy ngày trước, giờ cũng lần lượt cập bến. Được đầu tư nâng cấp nên Cảng cá Vĩnh Lương khá khang trang, thuận lợi cho lượng lớn tàu, thuyền không chỉ của tỉnh mà còn từ các tỉnh lân cận như: Bình Định, Phú Yên… cập vào. Từ lâu nơi đây cũng được coi là chợ đầu mối hải sản lớn của Khánh Hòa để những thương lái đưa hàng đi khắp nơi trong tỉnh và khu vực. Anh bạn tôi tỏ ra thích thú trước cảnh lao động tấp nập, hối hả khi mọi người đưa các loại cá, mực, tôm, ốc… từ tàu xuống bến. Những chiếc thúng nhựa đầy ắp cá tươi được đặt lên cân, phủ nước đá và liên tục được chuyển lên các chiếc xe tải là hình ảnh dường như anh chưa thấy bao giờ.

Điều thú vị là ở Vĩnh Lương, dọc con đường vào cảng, có nhiều người bán các loại hải sản còn rất tươi. Ở đây không khó để tìm những con tôm tít, tôm sú biển, cá, ghẹ… còn sống, đang bơi trong những cái bồn, thau lớn. Khách muốn mua bao nhiêu cũng có. Các loại cá quen thuộc như: Cá thu, cá ngừ, cá chim, cá hố, cá nục, cá sơn thóc…, cũng như mực ống, mực lá, mực nang được bán rất nhiều. Đặc biệt, ốc, sò biển thì có đủ thành phần, đủ tên gọi; có những rổ ốc, con lớn, con nhỏ nằm xếp bên nhau trông thật hấp dẫn. Vì chưa nhìn thấy ốc biển bao giờ nên anh bạn tôi tò mò, tìm hiểu. Mấy anh, chị chủ vựa ai nấy đều tỏ ra vui vẻ, không chỉ giải thích cho khách tên từng loại mà còn hướng dẫn cả cách chế biến, như ốc nhảy nếu hấp sả chấm muối tiêu chanh thịt sẽ vừa dai vừa giòn; ốc khế nướng với muối ớt ăn sẽ dai dai, lại có mùi vị như gân bò; ốc móng tay muốn ngon thì xào tỏi; ốc mỡ xào me…

Mỗi ngày, tàu ngoài khơi về Cảng cá Vĩnh Lương 2 lần, ngoài lúc sáng sớm, lần còn lại tầm 3 - 4 giờ chiều. Không khí lao động, buôn bán ở đây vào lần thứ hai cũng tấp tập chẳng kém lần đầu, thậm chí có bữa người còn đông hơn vì không ít cư dân trong thành phố biết hải sản ở cảng tươi, ngon, rẻ nên chiều chiều tranh thủ ra ngoại ô chơi rồi ghé qua mua hải sản mang về. Có đôi lần đưa bạn tới cảng vào buổi chiều, tôi còn bắt gặp những vị khách nước ngoài đến để tìm hiểu, xem nếp sinh hoạt ở một cảng cá tại nước ta khác với ở quê hương họ ra sao. Có người còn quay phim và xin chụp hình chung với mấy công nhân đi tàu, hoặc chụp những bồn cá để làm kỷ niệm.

Điều khá hấp dẫn nữa là ở các khu vực xung quanh Cảng cá Vĩnh Lương có rất nhiều hàng quán bán các món ăn ngon, dân dã chế biến từ hải sản tươi như: Bánh canh, bún cá, bánh xèo, bánh căn, ốc luộc… rất hấp dẫn. Nơi đây còn lưu giữ những di tích gắn liền với đời sống văn hóa của một làng chài lâu đời ven biển.

Cùng với du lịch nghỉ dưỡng, du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch sinh thái, du lịch thể thao, du lịch giải trí, du lịch mạo hiểm, du lịch ẩm thực, du lịch teambuilding..., du lịch trải nghiệm là khái niệm ngày nay đã được phổ cập rộng rãi ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ. Các cơ quan, tổ chức du lịch trên thế giới cũng như du khách rất quan tâm đến loại hình này, trong đó tìm hiểu, khám phá bức tranh về lao động, buôn bán ở một cảng cá là nhu cầu rất cần đối với nhiều người. Ở gần trung tâm TP. Nha Trang nên Cảng cá Vĩnh Lương là cơ sở thuận lợi đáp ứng nội dung trên. Chưa kể bên cạnh cung đường đèo từ thành phố ra Lương Sơn, ở khu vực xung quanh còn có nhiều cảnh đẹp luôn cuốn hút du khách. Chính vì thế, trong thời gian tới, quảng bá, giới thiệu để Cảng cá Vĩnh Lương trở thành điểm đến của du khách là việc rất cần thiết. Điều này sẽ làm phong phú, đa dạng thêm những địa chỉ trên bản đồ du lịch, góp phần tạo thêm sức hút du khách đến với thành phố.

Hoàng Nhật Tuyên