Theo định nghĩa từ Tổ chức Du lịch thế giới của Liên hợp quốc (UNWTO), du lịch thể thao là loại hình liên quan đến trải nghiệm của du khách khi quan sát hoặc tham gia một sự kiện thể thao mang tính cạnh tranh. Sự hấp dẫn của du lịch thể thao đến từ những trải nghiệm mới mẻ, mang tính thử thách cho du khách. Vừa quan sát hoặc tham gia các hoạt động thể thao, vừa thưởng ngoạn thiên nhiên đa địa hình, vừa có tính cạnh tranh đem lại sự phấn khích cho người trải nghiệm. Anh Lê Việt Anh, phường Bắc Lệnh (thành phố Lào Cai) thường xuyên tham gia các giải leo núi, marathon cho biết: Hầu hết giải marathon tôi thường góp mặt, giúp tôi rèn luyện sức khỏe, khám phá bản thân. Vượt qua các thử thách và khám phá vẻ đẹp của thiên nhiên cũng là điều tôi thấy thú vị trong các cuộc thi.

Giải Việt dã vượt núi Việt Nam 2020 tại Sa Pa thu hút nhiều vận động viên nước ngoài.

Ở Lào Cai, hình thức du lịch thể thao được biết đến nhiều nhất là marathon, đua xe đạp, leo núi, với các cuộc thi được tổ chức chuyên nghiệp hằng năm, nhằm thỏa mãn đam mê của những “tín đồ” du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh con người, thiên nhiên và nét văn hóa đặc sắc của địa phương.

Xã Hợp Thành hấp dẫn du khách bởi thiên nhiên tươi đẹp và giàu bản sắc văn hóa, được những người đam mê du lịch lựa chọn là điểm khám phá ở vùng đất ven thành phố Lào Cai. Để khai thác tiềm năng và thế mạnh, xã Hợp Thành đã thu hút doanh nghiệp lữ hành du lịch liên kết với người dân đầu tư xây dựng chương trình trải nghiệm du lịch cộng đồng tại địa phương; tổ chức các giải thể thao việt dã, đua xe đạp… Mới đây, UBND thành phố Lào Cai phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Giải leo lúi “Khám phá thác Nậm Rịa” Hợp Thành năm 2021, với sự tham gia của 187 vận động viên. Các vận động viên đã trải qua chặng đường đua men theo thác Nậm Rịa với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp. Trước đó, tại Hợp Thành cũng diễn ra giải đua xe đạp “Hương cốm Hợp Thành”, với sự tham gia của gần 250 vận động viên đến từ 18 đoàn thuộc các phường, xã, cơ quan của thành phố Lào Cai.

Các giải thể thao nhằm giới thiệu, quảng bá hình ảnh của thành phố Lào Cai, đặc biệt là văn hóa ẩm thực của các xã, phường tới vận động viên, người dân và du khách. Bà Vũ Thị Thùy Dung, Phó Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin thành phố Lào Cai cho biết: Du lịch thể thao là hình thức mới, nhất là những năm gần đây, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, du lịch “đóng băng”, các hoạt động tụ tập đông người ít được tổ chức thì những hoạt động thể thao hòa mình với thiên nhiên càng phát triển. Loại hình du lịch này đảm bảo yếu tố rèn luyện sức khỏe, khám phá thiên nhiên, tận hưởng không khí trong lành.

Ngoài ra, Giải chinh phục đỉnh Lảo Thẩn được tổ chức hằng năm tại Bát Xát hoặc giải Giải việt dã vượt núi Việt Nam tổ chức tại thị xã Sa Pa cũng là hình thức du lịch thể thao hấp dẫn. Mỗi năm, giải thu hút hàng trăm vận động viên từ trong, ngoài tỉnh, thậm chí cả vận động viên nước ngoài tham gia. Đây là cơ hội để Bát Xát, Sa Pa quảng bá cảnh đẹp thiên nhiên, tăng lượng khách chinh phục đỉnh Lảo Thẩn và đỉnh Fansipan mỗi năm.

Các vận động viên tham gia Giải “Fansipan Mountain Marathon 2020”.

Nhắc đến du lịch thể thao không thể bỏ qua giải đua ngựa truyền thống trên cao nguyên trắng Bắc Hà. Giải đua ngựa luôn là điểm nhấn, hấp dẫn du khách khi đến Bắc Hà. Mỗi năm, giải đua ngựa thu hút hàng nghìn du khách trong và ngoài tỉnh theo dõi, mang lại nguồn thu không nhỏ cho Bắc Hà. Trong khuôn khổ Lễ hội mùa đông Bắc Hà năm 2021, tại sân vận động huyện Bắc Hà đã diễn ra chương trình trình diễn đua ngựa sôi động và hấp dẫn. Năm nay, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nên lượng khách vào sân theo dõi hạn chế. Tuy nhiên, buổi trình diễn vẫn thu hút được rất đông du khách theo dõi qua các phương tiện thông tin đại chúng. Ông Hoàng Văn Khoa, Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà cho biết: Giải đua ngựa đã trở thành lễ hội thường niên của huyện Bắc Hà, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ của người dân và du khách, góp phần bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa, thể thao đặc sắc của đồng bào các dân tộc. Đây cũng là hoạt động nhằm kích cầu và thu hút khách du lịch đến Bắc Hà sau thời gian dài bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19; làm phong phú thêm các sản phẩm du lịch, từng bước phục hồi ngành du lịch của huyện.

Lào Cai được đánh giá có nhiều tiềm năng cho các hoạt động trải nghiệm, khám phá kết hợp với rèn luyện thể lực. Một điểm mạnh nữa phải kể đến của du lịch thể thao là không bị hạn chế bởi bất cứ yếu tố nào, như văn hóa, giới tính, địa vị xã hội, nhất là hình thức marathon. Thậm chí, đôi khi một giải marathon chính là lý do để nhiều người đến du lịch.

Phát huy những thế mạnh đó, những năm gần đây, Lào Cai đã tăng cường tổ chức các giải thể thao kết hợp khám phá thiên nhiên, văn hóa, con người. Những chuyến du lịch kết hợp với rèn luyện thể lực, chắc chắn sẽ là sản phẩm du lịch mới hấp dẫn du khách đến với Lào Cai trong thời gian tới.

Hoàng Thu