Món ăn biến tấu từ trái cây

Gỏi lòn bon đẹp mắt do chị em phụ nữ chế biến.

Nhắc đến Tiên Phước, bạn sẽ nghĩ ngay đến vùng quê với miệt vườn cây trái bởi vùng đất này có khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với nhiều loại như lòn bon, măng cụt, bưởi, thanh trà...

Các loại trái cây trên sẽ được biến tấu thành món ăn lạ miệng, lạ mắt qua bàn tay của những người bà, người chị. Lòn bon là loại trái được trồng nhiều nhất tại xã Tiên Châu, nay được nhân rộng ra nhiều xã lân cận như Tiên Mỹ, Tiên Cảnh, Tiên Kỳ...

Vào mùa lòn bon, để tạo nét riêng, người dân chế biến ra món gỏi lòn bon thật độc đáo. Cách chế biến món gỏi khá đơn giản. Lòn bon được hái từ vườn vào, trên cuống vẫn còn đọng mủ thì mới có đủ vị chua, ngọt, giòn.

Nguyên liệu đi kèm với lòn bon là đôi ba vị rau thơm như húng, quế, ngò gai. Thêm vào đó là ít thịt ba chỉ và tôm luộc bóc vỏ xắt sợi. Bánh tráng hoặc bánh phồng tôm sẽ giúp món gỏi thêm hương vị khi ăn.

Lòn bon được lột vỏ, bóc thành từng múi, rồi được trộn đều với các loại nguyên liệu, gia vị đã chuẩn bị sẵn, không thể thiếu chút dầu phụng phi nén hoặc hành thơm lừng và chút ớt cay nồng.

Chỉ vài thao tác, dĩa gỏi lòn bon với đủ màu, mùi, vị sẽ được bày biện để thưởng thức. Bạn đừng bỏ qua món ăn này nếu có cơ hội đến với miệt vườn xứ Tiên vào mùa lòn bon trĩu quả (từ khoảng rằm tháng Bảy đến tháng Mười âm lịch hàng năm).

Gỏi bưởi trong một hội thi ẩm thực do chị em phụ nữ Tiên Phước chế biến. Ảnh: DHTP

Thanh trà hay bưởi cũng là loại trái cây được người dân quê Tiên Phước đem ra làm gỏi. Món ăn này có thể không cần thêm nguyên liệu đi kèm là thịt hay tôm, mà đơn giản chỉ cần bưởi hoặc thanh trà trộn với rau thơm như rau răm, ngò, húng xắt nhỏ, thêm nước mắm ớt tỏi là đã có một dĩa gỏi trộn cuốn hút. Muốn mùi vị hấp dẫn hơn, cũng có thể trộn thêm nguyên liệu khác như thịt ba chỉ, tôm, mực hay thịt bò khô.

Như lời bà Nguyễn Thị Nguyệt (xã Tiên Mỹ), những năm gần đây xã Tiên Mỹ và một số xã khác của huyện Tiên Phước trồng nhiều măng cụt, nên đã có thêm món gỏi măng cụt xuất hiện trong đời sống người dân quê.

Trong các hội thi ẩm thực do phụ nữ tổ chức, các món gỏi từ trái cây, trong đó có măng cụt được chế biến thành món ăn lạ miệng, hấp dẫn. Bà Nguyệt nói, món gỏi măng cụt có thể trộn với thịt gà hay tôm, mực hoặc thịt bò đều được, tùy theo khẩu vị của mỗi người.

Gỏi măng cụt, món ăn vừa lạ vừa ngon đã xuất hiện gần đây tại Tiên Phước.

Măng cụt được chọn từ cây là loại vừa chín tới, mang vào gọt bỏ lớp vỏ ngoài rồi rửa với nước muối pha loãng, cắt thành từng lát theo khoanh tròn. Sau đó, măng cụt được ngâm trong hỗn hợp nước đường và giấm, để trong ngăn mát tủ lạnh nhằm tăng độ giòn trong thời gian chờ làm các loại nguyên liệu khác.

Khi các loại nguyên liệu khác và rau thơm, đậu phụng, mắm pha chua ngọt đã được chuẩn bị xong sẽ được trộn vào. Tùy theo khẩu vị của từng người có thể thêm ớt để có độ cay vừa phải. Như vậy là đã có được món măng cụt trộn gỏi vừa lạ mắt vừa lạ miệng mà du khách có thể thưởng thức khi đến với vùng cây trái xứ Tiên.

Một lần được thưởng thức món gỏi từ trái cây ngay trên mảnh đất xứ Tiên, hẳn sẽ là ký ức khó quên với ai đã từng đến.

Lê Diễm