Nét đẹp trong nghi lễ cầu mùa của người Tày xã Bản Liền (Lào Cai)

Lễ cầu mùa thường được tổ chức vào tháng 5 hoặc tháng 6 âm lịch, ngay sau khi đồng bào Tày trên địa bàn xã hoàn thành việc gieo cấy lúa mùa. Ở mỗi thôn, bản, người dân xây dựng 1 ngôi nhà trên đồi cao (người dân bản địa thường gọi là đình làng) để cúng thổ công, thần rừng. Đây cũng là địa điểm tổ chức nghi lễ cầu mùa. Ông Lâm A An, Trưởng thôn Đội 4 - Nậm Cậy, xã Bản Liền cho biết: Lễ cầu mùa được bà con duy trì qua nhiều thế hệ. Thông qua nghi lễ, người dân mong muốn thần linh phù hộ cho mưa thuận, gió hòa, mùa vụ bội thu, nhà nhà khỏe mạnh, hạnh phúc, con cháu được học hành, cuộc sống no đủ.

Buổi sáng ngày làm lễ, mọi người chuẩn bị đồ cúng và nấu nướng. Phần cúng thổ công diễn ra ở đình làng, còn phần cúng thần rừng diễn ra ở gần đó. Thầy cúng là những người có uy tín, trách nhiệm với cộng đồng, được truyền nối qua nhiều thế hệ thực hiện. Mâm lễ gồm thủ lợn, thịt, xôi và rượu. Sau khi thắp hương, rót rượu, người làm lễ thực hiện bài khấn có nội dung báo cáo về việc làng tổ chức lễ cầu mùa. Điều thú vị là khi đến dự, ai cũng tự giác đến rất sớm, mang theo dụng cụ cần thiết để cùng nấu nướng, dọn dẹp. Sau khi công việc gần hoàn thành, người tham gia thường ra bãi đất rộng gần đình làng trò chuyện, chia sẻ những câu chuyện trong cuộc sống, lao động, sản xuất. Với mỗi người dân trong thôn, đây luôn là ngày được mong chờ trong năm để gặp gỡ, giao lưu, chia sẻ và tăng thêm tình đoàn kết. Chị Lâm Thị Uyên, người dân trong thôn bộc bạch: Với mỗi người dân, đây là tín ngưỡng quan trọng trong đời sống tâm linh, gắn kết cộng đồng và chia sẻ những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Sau khi hoàn thành nghi lễ cầu mùa, trưởng thôn tập hợp bà con để nhắc nhở mọi người cách phòng, tránh các loại bệnh của cây lúa, khuyến khích người dân thường xuyên thăm đồng để chăm sóc lúa tốt hơn và giúp nhau trong cuộc sống. Cũng tại đây, mọi người ăn uống vui vẻ, trò chuyện về việc gia đình, việc làng bản. Mâm cỗ dù đơn giản nhưng ấm cúng và mang đậm bản sắc dân tộc.

Ông Vàng A Sự, Phó Chủ tịch UBND xã Bản Liền cho biết: Người dân xã Bản Liền sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông - lâm nghiệp. Những năm gần đây, bà con đưa các loại giống lúa mới năng suất cao vào sản xuất, góp phần tăng sản lượng lương thực, không để tình trạng thiếu đói như nhiều năm trước. Chính vì vậy, nghi lễ cầu mùa luôn được người dân nơi đây tổ chức chu đáo, tôn nghiêm và mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc địa phương. Việc làm này cũng được cấp ủy đảng, chính quyền xã tuyên truyền, vận động bà con giữ gìn và phát huy.

Nghi lễ cầu mùa là hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng phổ biến của dân tộc Tày xã Bản Liền. Đây là phong tục, tập quán mang đậm nét văn hóa truyền thống, kết hợp hài hòa giữa đời sống tâm linh và tinh thần đoàn kết dân tộc. Với phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, nền văn hóa đậm bản sắc, con người thân thiện, mến khách, Bản Liền trở thành điểm đến hấp dẫn trong hành trình khám phá du lịch trên cao nguyên Bắc Hà./.