Nhìn lại Nghị quyết 08-NQ/TW của Bộ Chính trị nhân dịp kỷ niệm 62 năm thành lập ngành Du lịch Việt Nam

Phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn là định hướng chiến lược quan trọng để phát triển đất nước

Nghị quyết của Bộ Chính trị nêu rõ quan điểm: Phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn là định hướng chiến lược quan trọng để phát triển đất nước, tạo động lực thúc đẩy sự phát triển của các ngành, lĩnh vực khác. Phát triển du lịch thực sự là ngành kinh tế tổng hợp, có tính liên ngành, liên vùng, có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả, có thương hiệu và khả năng cạnh tranh cao. Phát triển đồng thời cả du lịch quốc tế và du lịch nội địa, phát triển du lịch bền vững, bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa và giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Nghị quyết 08 nhấn mạnh, phát triển du lịch là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, của toàn xã hội, có sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của các cấp uỷ đảng; phát huy mạnh mẽ vai trò động lực của doanh nghiệp và cộng đồng dân cư, sự quản lý thống nhất của Nhà nước; tập trung nguồn lực quốc gia cho phát triển du lịch.

Ngành du lịch thực hiện hiệu quả các mục tiêu Nghị quyết 08 đề ra

Theo mục tiêu của Nghị quyết 08, đến năm 2020 ngành Du lịch cơ bản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn; thu hút 17-20 triệu lượt khách du lịch quốc tế, 82 triệu lượt khách du lịch nội địa; đóng góp trên 10% GDP, tổng thu từ khách du lịch đạt 35 tỷ USD; Giá trị xuất khẩu thông qua du lịch đạt 20 tỷ USD; Tạo ra 4 triệu việc làm, trong đó có 1,6 triệu việc làm trực tiếp. Phấn đấu đến năm 2030, du lịch Việt Nam thực sự là ngành kinh tế mũi nhọn, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các ngành, lĩnh vực khác. Việt Nam thuộc nhóm các nước có ngành du lịch phát triển hàng đầu khu vực Đông Nam Á.

Nhìn lại chặng đường từ khi có Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị, ngành Du lịch đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, hành lang pháp lý cho du lịch dần được hoàn thiện, quản lý nhà nước về du lịch từng bước được nâng cao, lượng khách quốc tế và nội địa tăng lên nhanh chóng, kết cấu hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật ngày càng được hoàn thiện, nguồn thu từ du lịch ngày càng tăng, du lịch ngày càng khẳng định vai trò đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, tạo ra hàng triệu việc làm cho người lao động.

Cụ thể, năm 2019 khách quốc tế đến Việt Nam đạt con số kỷ lục với 18 triệu lượt, tăng 16,2% so với năm 2018 và tăng 1,8 lần so với năm 2016 (khi chưa có Nghị quyết 08). Khách du lịch nội địa đạt 85 triệu lượt, tăng 23 triệu lượt so với năm 2016. Tổng thu từ khách du lịch đạt 755 nghìn tỷ đồng (tương đương 32,8 tỷ USD). Đóng góp trực tiếp của ngành du lịch tương đương 9,2% GDP cả nước. Giai đoạn này tốc độ tăng trưởng khách du lịch của Việt Nam được xếp vào hàng cao nhất trên thế giới theo đánh giá của Tổ chức Du lịch thế giới. Các mục tiêu của Nghị quyết 08 đặt ra đến năm 2020 đối với ngành du lịch cơ bản đã được hoàn thành trong năm 2019.

Tiếp đà tăng trưởng mạnh mẽ đó, tháng 01/2020 lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt con số kỷ lục là 2 triệu lượt trong một tháng. Nếu không có biến cố do đại dịch Covid-19 gây ra thì chắc chắn du lịch Việt Nam đã hoàn thành vượt mức các mục tiêu đề ra trong Nghị quyết của Bộ Chính trị.

Du lịch cũng đã chứng minh được sự kiên cường và nỗ lực vượt qua khó khăn trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Sau khi dịch bệnh được kiểm soát, du lịch Việt Nam đã mở lại hoàn toàn kể từ ngày 15/3/2022. Đây là thành quả của một quá trình nỗ lực không ngừng của Tổng cục Du lịch, Bộ VHTTDL chủ động nghiên cứu từ sớm, từ xa các phương án mở lại hoạt động, kịp thời tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho phép mở lại hoàn toàn du lịch khi điều kiện cho phép.

Chính điều này đã tạo động lực cho sự phục hồi mạnh mẽ của du lịch trong nửa đầu năm 2022. Chỉ 6 tháng đầu năm, ngành du lịch đã phục vụ được 60,8 triệu lượt khách nội địa (tăng 1,9 lần so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 1,3 lần so với cùng kỳ năm 2019), vượt mục tiêu 60 triệu lượt của cả năm 2022. Lượng khách quốc tế tăng lên với tốc độ nhanh chóng qua từng tháng.

Trong thời gian này, Việt Nam luôn là một trong những điểm sáng của du lịch thế giới, được cộng đồng quốc tế công nhận và đánh giá cao bằng nhiều giải thưởng danh giá. Tổng cục Du lịch Việt Nam 2 lần được công nhận là “Cơ quan quản lý du lịch hàng đầu châu Á” vào năm 2017 và năm 2021 của Giải thưởng World Travel Awards. Theo Diễn đàn kinh tế thế giới, chỉ số năng lực phát triển du lịch của Việt Nam năm 2021 xếp hạng 52 trên 117 nền kinh tế, tăng 8 bậc so với năm 2019, nằm trong số 3 quốc gia có mức độ cải thiện tốt nhất thế giới.

Triển khai đồng bộ 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của Nghị quyết 08

Để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc tạo điều kiện thuận lợi cho du lịch phát triển, Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị đã đề ra 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đó là:

(1) Đổi mới nhận thức, tư duy về phát triển du lịch: đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, trong đó nhấn mạnh cần nhận thức rõ du lịch là ngành kinh tế dịch vụ tổng hợp, có tính liên ngành, liên vùng, xã hội hóa cao và có nội dung văn hóa sâu sắc; có khả năng đóng góp to lớn vào phát triển kinh tế, tạo nhiều việc làm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tạo động lực cho các ngành, lĩnh vực khác phát triển.

(2) Cơ cấu lại ngành Du lịch bảo đảm tính chuyên nghiệp, hiện đại và phát triển bền vững theo quy luật của kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Trong đó, ưu tiên đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng du lịch; liên kết chuỗi giá trị đầu vào của các ngành; tập trung phát triển sản phẩm du lịch biển đảo, du lịch văn hóa, tâm linh, du lịch sinh thái, và du lịch cộng đồng có sức hấp dẫn và khả năng cạnh tranh cao.

(3) Hoàn thiện thể chế, chính sách; có cơ chế, chính sách phù hợp và đột phá để phát triển du lịch thành kinh tế mũi nhọn. Ban hành các chính sách ưu đãi đầu tư vào du lịch, tăng cường hợp tác công tư. Đặc biệt, nghị quyết đặt ra nhiệm vụ điều chỉnh giá điện áp dụng cho các cơ sở lưu trú du lịch ngang bằng với giá điện sản xuất; có chính sách phù hợp về thuế sử dụng đất và tiền thuê đất đối với những dự án du lịch có hệ số sử dụng đất cho xây dựng thấp và hạn chế về chiều cao…

(4) Đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật ngành du lịch, nhất là tại các địa bàn trọng điểm, động lực, nâng cao khả năng kết nối giao thông tới các khu, điểm du lịch. Đẩy mạnh thực hiện chính sách “mở cửa bầu trời”, tạo điều kiện cho các hãng hàng không mở các đường bay mới kết nối Việt Nam với thị trường nguồn.

(5) Tăng cường xúc tiến quảng bá du lịch; đổi mới cách thức, nội dung, tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại, đảm bảo thực hiện thống nhất, chuyên nghiệp và nâng cao hiệu quả xúc tiến quảng bá du lịch trong nước và nước ngoài.

(6) Tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp, cộng đồng phát triển du lịch. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, minh bạch, bình đẳng, thuận lợi cho doanh nghiệp kinh doanh du lịch.

(7) Phát triển nguồn nhân lực du lịch; có chính sách thu hút đầu tư cho đào tạo nguồn nhân lực du lịch; tăng cường năng lực cho các cơ sở đào tạo du lịch; đẩy mạnh xã hội hóa; đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ tiên tiến trong đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực du lịch.

(8) Tăng cường năng lực và hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch. Trong đó nghị quyết nhấn mạnh kiện toàn bộ máy quản lý nhà nước về du lịch theo hướng đồng bộ, chuyên nghiệp, hiệu lực và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu quản lý liên ngành, liên vùng của hoạt động du lịch. Phát huy vai trò của Ban Chỉ đạo nhà nước về du lịch. Nâng cao năng lực, trách nhiệm và quyền hạn của Tổng cục Du lịch. Thành lập sở du lịch tại các địa phương có điều kiện phát triển du lịch theo nguyên tắc không tăng thêm biên chế. Nghiên cứu xác định mô hình, hệ thống tổ chức, quản lý ngành du lịch đáp ứng yêu cầu phát triển du lịch trong tình hình mới.

Để tổ chức thực hiện, Bộ Chính trị giao các tỉnh ủy, thành ủy, ban đảng, ban cán sự đảng, đảng đoàn và đảng ủy trực thuộc Trung ương tổ chức phổ biến, quán triệt nghị quyết; theo chức năng, nhiệm vụ xây dựng và triển khai kế hoạch, chương trình hành động thực hiện nghị quyết.

Ban Cán sự Đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo tổ chức quán triệt, xây dựng và triển khai chương trình hành động thực hiện nghị quyết trong ngành du lịch.

Đảng đoàn Quốc hội lãnh đạo sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các luật, pháp lệnh, tạo cơ sở pháp lý thuận lợi để du lịch phát triển trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Ban cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo xây dựng và thực hiện Chương trình hành động thực hiện nghị quyết; kiểm tra, đôn đốc và định kỳ báo cáo Bộ Chính trị việc tổ chức thực hiện nghị quyết. Ban Chỉ đạo nhà nước về du lịch chỉ đạo việc phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương trong việc thực hiện nghị quyết.

Có thể nói, với quan điểm, định hướng, các mục tiêu đặt ra và 8 nhóm giải pháp động bộ, toàn diện, Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị đã cho thấy tầm nhìn về vai trò, vị trí của ngành du lịch và quyết tâm phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Những kết quả, thành tựu ngành du lịch Việt Nam đạt được trong thời gian qua theo tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết 08 là nền tảng quan trọng để toàn ngành tiếp tục phấn đấu, nỗ lực phục hồi và phát triển nhanh, bền vững trong thời kỳ mới.

Xem toàn văn Nghị quyết 08-NQ/TW

Trung tâm Thông tin du lịch