Những ngôi chùa độc đáo ở Sóc Trăng
Ngôi chùa đá tảng giữa lòng thành phố
Dạo quanh TP Sóc Trăng, sẽ gặp nhiều ngôi chùa, đền cổ kính, nguy nga và tất cả đều mang đặc trưng riêng độc đáo. Chùa Vĩnh Hưng (còn gọi là chùa Đá, tọa lạc tại số 110 Trần Hưng Đạo, khóm 2, phường 2, TP Sóc Trăng) được xây dựng năm 1912, tất cả bằng đá nguyên khối và mang đặc trưng của kiến trúc Nhật Bản. Mỗi khối đá có kích thước 30 x 20 x 20cm. Ngôi chánh điện có không gian rộng lớn được bao bọc bởi những tảng đá nguyên khối xếp chồng lên nhau, giữ nguyên màu sắc tự nhiên, phía trên mỗi góc mái được trang trí hình hổ phù đặc trưng theo họa tiết hoa văn của Nhật Bản.
Tổng thể kiến trúc của ngôi chùa gồm có: cổng tam quan, chánh điện, nhà thờ tổ, tháp, hòn non bộ… Qua Tam quan đề hàng chữ Chùa Vĩnh Hưng, phía dưới đề tên dòng chữ Hán, là đến sân chùa. Phía bên tay trái thờ Quan thế âm Bồ tát, bên phải là cổng phụ, đi thẳng vào là nhà chay đường. Khuôn viên chùa có rất nhiều cây xanh, hoa kiểng làm tăng thêm cảnh sắc thiên nhiên cho ngôi chùa.
Nằm giữa lòng TP Sóc Trăng, chùa Vĩnh Hưng mang vẻ đẹp kiến trúc rất riêng, bố cục hài hòa giữa kiến trúc Nhật Bản và Việt Nam, gần gũi với môi trường thiên nhiên. Chùa luôn là địa điểm tâm linh tín ngưỡng cho các Phật tử và du khách gần xa đến chiêm bái, cầu quốc thái dân an.
Chùa Dơi trên 400 tuổi
Chùa Dơi nổi tiếng là một quần thể kiến trúc đẹp và độc đáo ở tỉnh Sóc Trăng. Khi đến đây, du khách sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ kính của ngôi chùa với lịch sử hơn 400 năm tuổi và ngắm nhìn hàng ngàn con dơi đang cư trú trong khuôn viên chùa. Có những con lớn, sải cánh dài cả mét treo đen kịt trên các nhánh cây.
Chánh điện thờ Phật Thích Ca với lối kiến trúc độc đáo. Trên mỗi đầu cột là những bức tượng tiên nữ Kemnar với nụ cười huyền bí, chắp tay trước ngực. Phía trên mái chánh điện có kết cấu đặc biệt với 4 hệ thống mái chồng lên nhau, các góc được trang trí hình rồng uốn lượn. Một phần mái tiếp giáp với cột trang trí hình tượng chim Cay-no, ưỡn ngực đỡ lấy mái chùa, cong vút đầy kiêu hãnh. Ngoài kiến trúc độc đáo mang đặc trưng văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer, đến với chùa Dơi, du khách dễ dàng nhìn thấy bảng trưng bày bản đồ cổ khẳng định chủ quyền quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa thuộc lãnh thổ Việt Nam. Khi đến đây, ngoài nghe tiếng dơi kêu líu ríu, du khách còn được lắng nghe những giai điệu ngũ âm truyền thống của đồng bào Khmer.
Chùa Dơi không chỉ là quần thể kiến trúc đẹp, cổ kính mà còn là nơi sinh hoạt tôn giáo, hướng người dân đến cái nhìn chân - thiện - mỹ, sống có ích và hòa nhập với cộng đồng.
Chùa Khleang, ngôi chùa cổ nhất Sóc Trăng
Tọa lạc trên đường Tôn Đức Thắng, thuộc khóm 5, phường 6, TP Sóc Trăng, chùa Khleang nổi bật bởi nhiều họa tiết, hoa văn tinh xảo, màu sắc sặc sỡ, mang đậm phong cách văn hóa của đồng bào Khmer. Quần thể kiến trúc chùa Khleang bao gồm: ngôi chính điện, sa la, nhà tăng, hội trường... được bố trí hài hòa trên nền đất cao, bao quanh bởi nhiều cây xanh, đặc biệt là cây thốt nốt, với tổng diện tích 3.825m2.
Ngôi chính điện nằm ở vị trí trung tâm cao hơn mặt đất gần 2m, gồm 3 cấp, mỗi cấp có vòng rào xây bằng gạch bao quanh. Bộ mái chính điện được xây theo kiểu tam cấp, mỗi cấp chia thành ba nếp. Bờ viền mái nóc có tượng rồng uốn lượn, đầu xòe hình rẽ quạt, đuôi cong. Trên các đầu cột ở hành lang bao quanh chính điện đều có tượng Krud dang tay chống đỡ. Ngoài ra, ở các bậc thang dẫn lên chính điện còn trang trí các tượng thần Teahu và tượng chằn (Yeak). Bên trong chính điện tập trung nhiều tác phẩm nghệ thuật tinh xảo, chạm khắc công phu. Giữa chính điện là tượng Phật ngồi trên tòa sen cao 6,8m được đúc vào năm 1916.
Mười hai cột được làm bằng gỗ quý, được sơn mài đen, vẽ hình rồng và hoa lá bằng nhũ vàng. Các cửa của chánh điện được làm bằng gỗ, khắc cảnh giao đấu giữa tiên nữ và chằn (Yeak) trên nền khung được trang trí hoa văn đến từng chi tiết. Trong chánh điện còn có nhạc cụ được sử dụng cho các lễ hội, sinh hoạt văn hóa mang đậm phong cách truyền thống của người Khmer.
Chùa Khleang là một công trình kiến trúc độc đáo, từng chi tiết đều mang một ý nghĩa và có tính nghệ thuật, thể hiện sự giao thoa giữa các nền văn hóa trong quá trình sinh sống và học tập lẫn nhau.
Ngày 27/4/1990, chùa Khleang được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) xếp hạng là Di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia. Chùa Khleang được xem là ngôi chùa cổ nhất của tỉnh Sóc Trăng.
Ngôi chùa có hàng ngàn pho tượng đất sét
Chẳng biết từ khi nào chùa Đất Sét đã trở thành một biểu tượng đẹp, độc đáo của Sóc Trăng. Mọi người truyền tai nhau nếu đến Sóc Trăng mà không ghé qua chùa Đất Sét coi như chưa đến Sóc Trăng. Chùa Đất Sét mang vẻ đẹp có một không hai, toàn bộ các pho tượng đều được tạo ra do bàn tay con người nhào nặn.
Chùa Đất Sét (Bửu Sơn Tự) tọa lạc tại phường 5, TP Sóc Trăng, được UBND tỉnh xếp hạng là Di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh vào ngày 10/12/2010. Đây là cơ sở thờ tự thuộc hệ phái Bửu Sơn Kỳ Hương, do ông Ngô Kim Tây khởi dựng vào năm 1906. Ban đầu chỉ là cái am, đến thời ông Ngô Kim Đính mở rộng thành ngôi chùa nhỏ bằng cây, lá đơn sơ.
Ông Ngô Kim Tòng (con ông Ngô Kim Đính) ăn chay trường từ nhỏ, đam mê dựng tượng, nghiên cứu kinh Phật và từng bước tu học. Đến năm 20 tuổi, bệnh tật liên miên tưởng không qua khỏi, gia đình đưa ông vào chùa cầu khẩn Trời Phật. Kỳ diệu thay, sau đó ông hết bệnh và nhanh chóng hồi phục. Để trả ơn Trời Phật, ông ở lại tu và có ý định trùng tu lại chùa. Một hôm nằm chiêm bao thấy có người mách cách nặn tượng bằng đất sét, thế là ông Tòng theo đó thực hiện. Chưa được học qua bất kỳ trường lớp nào nhưng ngày nối ngày, ròng rã 42 năm ông miệt mài, kiên nhẫn nặn, gọt, sơn vẽ tạo nên hàng ngàn pho tượng sống động, độc đáo.
Khi ngôi chùa được trùng tu hoàn tất, ông Tòng viên tịch, thọ 62 tuổi, để lại ngôi chùa cho dòng họ Ngô trực tiếp quản lý, chăm sóc, bảo tồn hiện vật. Ngày 21/9/2017, Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam đã xác lập kỷ lục công nhận “Bửu Sơn tự Tháp Đa Bảo và Bảo Tòa Liên hoa bằng đất sét lớn nhất”./.
