Bài múa Cấp sắc của dân tộc Dao được phục dựng lại sau thời gian mai một.

Thực hiện các chủ trương, định hướng của tỉnh và huyện Xín Mần về gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc, xã Quảng Nguyên đã tăng cường tuyên truyền, vận động người dân duy trì các hoạt động văn hóa tín ngưỡng dân gian trong các ngày lễ, Tết cổ truyền hay lễ hội truyền thống của các dân tộc. Đồng thời phát huy vai trò của các nghệ nhân dân gian (NNDG), NCUT trong cộng đồng để bảo tồn, khôi phục và truyền dạy cho thế hệ trẻ bản sắc văn hóa đang dần mai một của các dân tộc.

Trà bóng vải, khâu quan trọng trong nghề dệt vải truyền thống của người Nùng.

Xã Quảng Nguyên hiện có 15 NCUT được công nhận và 66 NNDG thuộc các dân tộc Tày, Nùng, Mông, Dao. Hàng tháng, những NNDG và NCUT tham gia sinh hoạt giao lưu, chia sẻ việc gìn giữ và bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc; tổ chức truyền dạy văn hóa truyền thống trong các trường học 2 lần/tháng và truyền dạy các tiết mục văn nghệ dân gian cho Đội Văn nghệ của xã. Đặc biệt, những NNDG và NCUT trên địa bàn xã đã tích cực phục dựng và duy trì bài múa cấp sắc dân tộc Dao đang đứng trước nguy cơ bị mai một; phối hợp với cấp ủy, chính quyền xã duy trì tổ chức các lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số như: Lễ hội Gầu tào của dân tộc Mông, Lễ Cấp sắc dân tộc Dao, Lễ Lồng tồng dân tộc Tày; hát Lướn, múa Ngựa giấy dân tộc Nùng… Cùng với đó là tổ chức những trò chơi dân gian như tung còn, kéo co, đẩy gậy, hát đối, hát giao duyên…

Bác Hoàng Xuân Hải, Chủ tịch Hội Nghệ nhân dân gian xã - NCUT trong cộng đồng dân tộc Tày thôn Quảng Hạ, cho biết: Những năm qua, nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình, các NNDG và NCUT trên địa bàn xã đã đóng góp tích cực vào công tác gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch ở địa phương. Qua đó, những nét văn hóa đặc trưng của các dân tộc cũng được quảng bá tới du khách và khơi dậy ý thức gìn giữ trong thế hệ trẻ. 

Cách trung tâm huyện 41 km, đời sống người dân Quảng Nguyên còn nhiều khó khăn, hạ tầng giao thông không thuận lợi, nhưng nơi đây được thiên nhiên ban tặng cho nguồn nước khoáng nóng dồi dào cùng hệ thống các con suối nhỏ chảy quanh các khu dân cư; những thửa ruộng bậc thang đẹp như tranh vẽ, những rừng chè Shan tuyết cổ thụ, những ngôi nhà sàn truyền thống dưới tán cọ xanh mướt..., tạo nên bức tranh nguyên sơ, hữu tình, say đắm lòng người. Với những lợi thế đó, du lịch ở Quảng Nguyên đang từng bước phát triển. Hiện nay, xã có 13 cơ sở kinh doanh dịch vụ homestay và 2 cơ sở nghỉ dưỡng, khai thác nguồn nước khoáng nóng phục vụ du lịch. Lượng khách du lịch đến xã năm 2019 đạt trên 2.000 lượt, đem lại nguồn thu đáng kể cho người dân.

Đồng chí Hoàng Ngọc Duy, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Lượng du khách đến xã ngày càng nhiều hơn vì phong cảnh đẹp và tận hưởng nguồn nước khoáng nóng. Nhưng điều níu chân du khách là những nét văn hóa đặc sắc của người dân bản địa. Hoạt động du lịch không những góp phần bảo tồn giá trị văn hóa các dân tộc mà giúp người dân nơi đây có thêm thu nhập. Đó cũng là thành quả từ sự nỗ lực nhiều năm qua của cấp ủy, chính quyền và những NNDG, NCUT trên địa bàn xã để bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống.

Bài, ảnh: Duy Tuấn