Khác với hình dung của nhiều người, tuyến đường từ trung tâm huyện Tiên Yên lên Phong Dụ nay đã rất thuận tiện, chỉ mất chừng hơn 30 phút đi xe theo QL18C hướng lên Bình Liêu. Tới Phong Dụ, chắc hẳn bạn sẽ được người dân bản địa mời đi thăm thác Khe San, khám phá thiên nhiên hoang sơ dọc hai bên dòng thác hùng vĩ lên đến tận vùng rừng đầu nguồn. Từ trung tâm xã mất chừng 4km đường bê tông vòng quanh các triền đồi bạn sẽ tới xóm Khe San (thôn Đồng Đình).

Khe San nằm nép mình bên các vạt rừng.

Khe San nằm nép mình bên các vạt rừng, một bên là các ruộng lúa xanh rờn, người dân chân chất thật thà. Đặt chân tới Khe San, bạn đã như nhìn ra ngay ngọn thác bắt nguồn từ đại ngàn, đổ ầm ầm xuống gần hạ nguồn qua một trái núi to hình thành nên một ngọn thác hùng vĩ tung bọt trắng xóa. Một ngọn thác đẹp còn lưu giữ gần như vẹn nguyên nét hoang sơ, tiếng rì rào của thác như bài ca của núi rừng gợi cho du khách cảm giác gần gũi với thiên nhiên hơn.

Thác Khe San gồm 2 tầng, mỗi tầng cao khoảng 15m, đổ xuống tạo thành hồ nước nhỏ trong vắt dưới chân thác. Dòng nước tạo thành thác Khe San được đổ về từ các dòng suối Phài Giác, Khe Quang thuộc các thôn Phài Giác, Khe Quang của xã Đại Dực (Tiên Yên). Thác Khe San với dòng nước tươi mát quanh năm giống như dòng sữa mẹ nuôi sống các cánh rừng và các cánh đồng lúa của xã Phong Dụ. Thác có nhiều ghềnh đá lớn, in bóng những cây vối rừng cổ thụ và nhiều lại hoa hoang dại mọc tự nhiên ven thác.

Thác Khe San có nước chảy quanh năm.

Khe San nổi tiếng bởi dòng nước trong, mát lạnh, chỉ chừng 26 độ dù giữa trưa hè nắng nóng. Men theo dòng nước lên đầu nguồn, du khách có thể khám phá ra những rừng vối rộng ven chân thác, những hồ nước tự nhiên giữa những tảng đá lớn và cả những hồ nuôi cá tầm, giống cá nước lạnh thường chỉ nuôi được ở những vùng cao có khí hậu mát.

Từ Khe San, mất chừng khoảng 1,5km đường giao thông thuận tiện, du khách dễ dàng kết nối thêm điểm đến trong cùng thôn, đó là đình Đồng Đình, cho hành trình một ngày của mình thêm thú vị. Theo lời các cụ cao niên trong làng kể lại đình Đồng Đình có từ thời Gia Long (1802), thờ vị tướng dưới họ Lê có công trấn an dẹp loạn. Đình được xây dựng trên nền đất bằng phẳng diện tích khoảng 200m2, quay hướng Nam, xung quanh là núi rừng bao phủ. Thời điểm để du khách khám phá đình Đồng Đình thích hợp nhất là vào thời điểm tổ chức lễ hội (ngày 3/3 âm lịch).

Lễ hội đình Đồng Đình thể hiện được những nét văn hóa đặc trưng của dân tộc bản địa vùng núi Đông Bắc. Lễ hội chính của đình được tổ chức vào ngày Hợi tháng Giêng. Trong ngày này, người ta làm lễ rước thành hoàng làng với mục đích cầu an bình trong một năm cho cả xã. Sau phần lễ, hội là phần hấp dẫn và thu hút được bà con trong làng nhiều nhất với các trò chơi dân gian như: Kéo co, đánh đu, đánh khăng, đi cà kheo, vật, thi bắt cá dưới sông làm đồ lễ, thi nấu xôi ngũ sắc, làm bánh, hát shi, hát lượn v.v..

Ngoài giá trị văn hóa, Đồng Đình còn cho du khách nhiều trải nghiệm thú vị.

Bên cạnh việc được tìm hiểu văn hóa truyền thống, du khách còn có thể check-in ở những địa điểm đẹp, lưu lại những bức hình kỷ niệm cho những khoảnh khắc đáng nhớ tại Đồng Đình. Đặc biệt khách du lịch còn có thể tổ chức cắm trại, chèo thuyền trên đoạn sông Tiên Yên chảy qua xã Phong Dụ. Ghé thăm những ngôi nhà sàn xinh đẹp, khám phá văn hóa truyền thống của người bản địa và thưởng thức đặc sản nông nghiệp đặc trưng của nơi đây.

Đây là một trong các điểm đang được nghiên cứu để kết nối thành các tuyến điểm cho du khách. Nếu có dịp bạn có thể trải nghiệm tham quan Khe San - Đồng Đình trong hành trình một ngày.

Hà Phong