Câu chuyện tái sinh

Tôi đến khu du lịch Năm Mùa Bungalows, ở thôn Xa Ry, xã Hướng Phùng, Hướng Hoá, Quảng Trị lúc chiều muộn. Cái lạnh rùng mình tạo cảm giác quá đỗi lạ lùng bởi Đông Hà đang bị gió Lào đốt thiêu dưới nền nhiệt 38 độ C.

“Không có căn nhà nào ở đây được xây mới, mọi thứ đều được dựng lên từ một đổ nát hay một chối bỏ. Tôi nhặt nhạnh chúng về, thổi hồn vào để chúng được tái sinh” - Hoàng Thông, ông chủ của Bungalow 5 Mùa, một doanh nhân gốc Huế, đang sống ở TP Hồ Chí Minh cho biết.

Nhà Hoàng Yến, khu tiếp tân của Năm Mùa Bungalows. Ảnh: Nguyễn Bôn

Mỗi bungalow là một thực thể độc lập, có số phận riêng, được thiết kế bởi những ý tưởng đặc thù, dựa trên tính chất của vật liệu, vị trí của căn nhà trong không gian chung và chức năng mà nó sẽ đảm nhận trong suốt “cuộc tái sinh” của mình.

Nhà Giáng Hương, vốn là một căn nhà gỗ được dùng làm chuồng bò. Giờ đã sạch sẽ, tinh tươm với hai phòng ngủ, một phòng khách cùng lò sưởi để xua cái lạnh mùa đông. Nhà Vân Đài, tựa một đám mây ngũ sắc, được làm từ cửa sổ cũ của một trạm quân y, ghép lại ngẫu nhiên, phối màu ngẫu nhiên theo phong cách Mondrian hiện đại.

Nhà Hoàng Thảo kể câu chuyện phương xa từ Ấn Độ, bởi gỗ làm nên nó được tái chế lại từ những thùng đựng máy cũ mà dấu tích vẫn còn được lưu lại khắp căn nhà duyên dáng, nằm giữa vườn cà phê xanh ngát trên đỉnh đồi này. Những chối bỏ đã được tái sinh như vậy. Tái sinh bao gồm trong nó tái chế và tái sử dụng.

“Chúng tôi không chủ trương làm mới, chỉ buộc phải làm thêm bộ phận cần để gắn kết những thành phần cũ, nhằm làm cho chúng có ý nghĩa trở lại mà thôi”, ông Hoàng Thông nói.

Tái sinh vì vậy mang thêm ý nghĩa kết nối, kết nối những phế phẩm trở lại trong một dạng thức liền lạc và hữu ích khác. Những câu chuyện xây dựng thú vị miên man đưa tôi vào giấc ngủ sâu, cùng giấc mơ về một vườn rừng đang thành hiện thực ở nơi đây.

Giấc mơ vườn rừng

Có một kiểu canh tác đang được quan tâm trên thế giới, tiếng Anh gọi là Agroforestry – Vườn rừng. Một kiểu làm vườn mô phỏng theo sự phát triển của tự nhiên, với phân bố nhiều chủng loại cây tạo nên một khu vườn đa tán, nơi mà cây cỏ, côn trùng và vi sinh vật trong đất sống cộng sinh. Chúng tự bảo vệ, tự nuôi dưỡng và tự chữa lành những tổn thương.

Ảnh: Nguyễn Bôn

Đây là thủ phủ cà phê của Quảng Trị, rất nhiều người ngạc nhiên khi biết Quảng trị có thể trồng đươc cà phê nhưng đây là sự thật. Một lính công binh người Pháp tên là Augène Poilaine, vì cảm mến đất này cùng với liên tưởng xa xôi về sự đồng dạng đất đai với vùng Tuscany của nước Ý, đã mang những cây cà phê đầu tiên về trồng ở Khe Sanh. Những vườn cà phê sau đó phát triển sâu vào trong núi về hướng Lào, hình thành nên một vùng cà phê rộng lớn nằm ở phía tây Quảng Trị.

Trong khu vườn rừng nay mai, cà phê Arabica sẽ nằm ở tầng thấp. Phía dưới nó sẽ là một thảm lạc dại, vừa để che phủ đất, vừa để cố định đạm cho cây trồng ở những tầng tán cao bên trên.

Hơn 1000 cây hoa đào Nhật Tân, lê mắc coọc và mận Bắc Hà đã được trồng từ mùa mưa năm ngoái, hứa hẹn một mùa xuân nào đón bạn tiêu dao giữa một rừng đào đẹp như cổ tích. Ngoài ra còn có nhiều loài hoa đặc trưng trong Nam, ngoài Bắc, hoa Sa Đec miền Tây, hoa từ xứ hoa Đà Lạt được đem về đây sánh vai cùng cỏ hoa bản địa. Là hoa trang trí, nhưng chúng cũng là tầng cây bụi trong quy hoạch vườn rừng của toàn khu.

Thảm lạc dại trên một lối mòn

Tầng tán cao được ưu tiên cho cây bản địa, gồm bằng lăng, trẩu, mân, tà rổ và một rừng thông đang độ lớn đón gió ở sườn phía đông, những cây tán cao sẽ làm cho vạt đồi thay đổi sắc diện theo mùa, như người con gái thay xiêm y cho mỗi lần hò hẹn.

Thảm lạc dại trên một lối mòn. Ảnh: Nguyễn Bôn

Tôi thức giấc bởi tiếng ổn ả của chim rừng buổi sáng. Khu vườn rừng đang dần hình thành bên ngoài cửa sổ, tán thấp, tán cao, cỏ, cây hoa lá trải một màu xanh mát mắt. Rừng sẽ hồi sinh theo một triết lý mới: Rừng là một khu vườn lớn hay vườn là một cánh rừng nhỏ, nơi con người sống hòa hợp với thiên nhiên.

Mùa thứ năm

Mùa thứ năm là mùa cảm xúc của riêng bạn. Mây ở đây thấp lắm nên mùa trong ngày cứ như thể đổi thay theo những đám mây qua. Bạn sẽ không muốn chui ra khỏi chăn trong buổi sáng lạnh, khi lò sưởi vẫn còn hơi nóng từ đêm qua.

Kéo rèm mở cửa, bạn sẽ ở giữa một biển sương mù mà núi như một thực thể huyền ảo đâu đó rất gần tay với. Nhiếp ảnh gia gọi đây là “mùa săn mây”. Chắc hẳn đêm trước có mưa, sương được nhuốm thêm nước nên sinh ra mây để chìu lòng nghệ sĩ.

Săn mây ở Năm Mùa Bungalows

Cùng bốn mùa của trời đất, nơi đây luôn có một “mùa hoa”. Tháng giêng đào hồng, tháng hai trẩu trắng, tháng ba cà phê nối dài sắc trắng với nồng nàn hương, tháng tư sim, mua tím nhẹ vấn vương, tháng năm rừng tím rịm bởi bằng lăng da diết. Tháng sáu mưa, rừng trở mình với cơ man nào là hoa dại: xuyến chi, ngũ sắc, tàu bay… những thảm hoa kéo xa hút chân trời.

Săn mây ở Năm Mùa Bungalows. Ảnh: Nguyễn Bôn

Bảy, tám và chín là những tháng rừng sinh sôi, chỉ có màu rừng xanh ngút ngàn thi thoảng loang ra một vệt đỏ của phượng núi hay vệt vàng mơ của hoa lá ngón. Tháng mười ngớt mưa, rừng đổ lá đẹp và mềm như chiếc khăn choàng con gái.

Mùa đông sáng màu nắng tinh khôi của dã quỳ, hoa hát bài hoang ca vàng rực cho đến tận trung tuần tháng chạp. Hoa lau từ dưới đất mọc lên tự bao giờ, đánh dấu những bồng bềnh cuối năm hoang hoải.

“Hãy đến đây vào mùa bão. Phải đi qua bão giông mới thấy được an nhiên trong đời. Mùa tới rồi đi, lành dữ thường tình. Chúng tôi chờ bão tới, không mong đau thương cũng chẳng ai oán Trời, Đất bao giờ”. Còn nhiều mùa lắm, những mùa nhân gian theo hết cuộc nhân sinh mà du khách đem tới, cũng đủ để tạo thêm một thế giới mùa, nói rằng ở Năm Mùa luôn có mùa thứ năm là vậy.

Tôi rời đi cũng vào lúc chiều muộn, người quản lý tận tình kiểm tra tình trạng xe vì tôi sẽ không tới kịp Khe Sanh lúc trời còn sáng. Gần 30 km đổ đèo trên nhánh Tây Trường Sơn, xuyên qua vài mảng rừng với rất ít nhà dân, không phải là việc dễ đối với người lạ.

Đường vào Năm Mùa Bungalows

Những hồi ức rời rạc về vùng đất xa ngái phía tây Quảng Trị với những yếu tố phương xa kỳ ảo, ngẫu nhiên trải cùng lịch sử: vua Hàm Nghi kháng chiến, người Vân Kiều với các mục sư Tin Lành, người Pháp viễn chinh và người Mỹ với trận Khe Sanh lịch sử, rồi sau này một người Hungary dành trọn tình yêu của mình đưa câu chuyện Bru – Vân Kiều ra thế giới. Tất cả đươc kết nối liền lạc sau hai ngày tôi ở lại đây.

Đường vào Năm Mùa Bungalows. Ảnh: Nguyễn Bôn

Không thôi một câu hỏi miên man trên suốt đường đi, sao rừng lại có sức hút ma mị, mà tôi là một trong những tín đồ mới nhất được nhận vào, đến vậy?

Một mình, một xe với con đường hun hút phía trước cho đến khi rời "Năm Mùa Bungalows", tôi mới hiểu du lịch thành công là du lịch làm cho người ta quên chính mình, chỉ khi trở về với đời thường, người lữ hành mới biết mình đã đi xa cỡ nào...

Hoàng Đức Bảo