Hình ảnh hiện tại của Làng bích họa Đà Nẵng.

Làng bích họa Đà Nẵng (hẻm số 75 đường Nguyễn Văn Linh, phường Phước Ninh, quận Hải Châu) được xây dựng, hoàn thiện và đưa vào sử dụng từ ngày 29/3/2018.

Đây là công trình do Đoàn Thanh niên phường Phước Ninh triển khai với sự hỗ trợ hoàn thiện của nhiều họa sĩ thuộc Hội Mỹ thuật Đà Nẵng và một số sinh viên Trường đại học Kiến trúc Đà Nẵng. Làng bích họa này bao gồm 15.000m2 bức vẽ với chiều dài hơn 1km; kinh phí đầu tư triển khai dự án là hơn 530 triệu đồng.

Đây là bức tranh tường được vẽ sống động mô tả cảnh làng quê Việt Nam, hình ảnh cuộc sống thường nhật của người dân lao động, các danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp ở Đà Nẵng. Người dân muốn đến tham quan, sẽ đi được từ hai phía tại hẻm số 75 đường Nguyễn Văn Linh và số K257 Phan Châu Trinh. Nơi đây được kỳ vọng sẽ là "thiên đường sống ảo", trải nghiệm của khách du lịch.

Vốn là một công trình mang tính chất xã hội hóa, mọi sự chăm chút, gìn giữ đều nhờ vào cộng đồng. Thế nhưng, dịch Covid-19 ập đến, ngành du lịch địa phương "đứng bánh", kéo theo nhiều hệ lụy và làng bích họa này cũng bị ảnh hưởng. Từ xơ xác, đến hoang tàn và hiện tại thì chỉ còn là những mảng tường loang lổ, các bức tranh sau một thời gian dài đã tự "bay mầu".

Ghé thăm làng bích họa, điều mà chúng tôi nhận được khi thăm hỏi người dân địa phương là câu trả lời "Họ bỏ lâu rồi, phá rồi". Nhiều hộ gia đình trước đây đã cho phường "mượn" các bức tường nhà, vì nhiều lý do như bán nhà, đổi chủ, không cho thuê được… cũng đã tự hủy hoại các bức tranh trên tường, hoặc sơn trắng lại hoàn toàn. Và người dân nơi đây, sau thời gian hào hứng chào đón dự án, mở cửa nhà đón khách, nay lại tiếp tục mưu sinh bằng nhiều cách khác… mà không phải bắt đầu từ ý tưởng của làng bích họa này.

Bà Nguyễn Thị Lệ Huyền, Chủ tịch UBND phường Bình Hiên, quận Hải Châu, cho biết thêm: Đến hiện tại thì địa phương chưa có phương án khôi phục lại làng bích họa này vì không có kinh phí. Nếu như dịch Covid-19 không xảy ra, có lẽ bây giờ biết đâu lại khác.

Một lý do nữa là chủ nhân của dự án này trước đây làm tại Đoàn phường, nhưng giờ cũng đã chuyển công tác. Hiện tại, địa phương đã yêu cầu các hộ dân tham gia hỗ trợ, gìn giữ vệ sinh môi trường xanh sạch đẹp.

Dự án làng bích họa được triển khai với mục đích giúp cho những người lao động nghèo trong con hẻm nhỏ có nguồn sinh kế mới và tạo một điểm tham quan mới cho du khách đến Đà Nẵng. Được Vườn ươm Doanh nghiệp Đà Nẵng hỗ trợ và bằng nguồn kinh phí xã hội hóa, dự án được triển khai hai giai đoạn, hiện ở giai đoạn 1 của dự án, làng bích họa kết hợp ẩm thực, đặc sản, hàng lưu niệm…

Trong giai đoạn 2, dự án sẽ vận động các hộ dân triển khai thêm các mô hình homestay, phát triển thêm các hoạt động trải nghiệm cho khách du lịch như làm nón lá, làm hương, làm mộc… Có điều, dự án "đứt gánh nửa chừng" khiến cho mọi nỗ lực lại trở về con số không.

Việc đầu tư rồi bỏ hoang và để dự án tự xóa sổ như Làng bích họa Đà Nẵng hiện nay, không chỉ gây lãng phí về tiền bạc, mà còn phụ lòng tâm huyết của rất nhiều họa sĩ đã dành thời gian, công sức để đồng hành, hỗ trợ.

Bài và ảnh: Lâm Giang