Phố cổ La Habana (Cuba) - Di sản văn hóa của nhân loại

Phố cổ La Habana nằm trên bờ vịnh La Habana, với nhiều di tích lịch sử, văn hóa lâu đời được người dân và chính quyền cách mạng giữ gìn, bảo tồn cẩn thận. Các bức tường thành bao quanh khu phố cổ trong hai thế kỷ 18 và 19 giờ chỉ còn lại 4 đoạn, trong đó có 2 đoạn còn tháp canh – một đoạn đối diện Nhà hát lộ thiên tại Đại lộ cảng La Habana và đoạn kia nằm đối diện với Bảo tàng Cách mạng. Những bức tường thành này là dấu tích để lại suốt thế kỷ giúp du khách hình dung cuộc sống ở một đô thị thường xuyên bị bọn cướp biển quấy phá.

Khu phố cổ La Habana hiện còn bảo tồn một quần thể kiến trúc thuộc loại cổ nhất châu Mỹ. Kiến trúc nhà đặc trưng ở đây đều có ban công bằng song sắt với các cửa ra vào lớn bằng gỗ quý, đường phố hẹp lát bằng đá. Hàng ngàn tòa nhà được xem như những công trình nghệ thuật quốc gia trải rộng trên diện tích 156ha, vẫn được gìn giữ gần như nguyên vẹn. Đây là một trường hợp hiếm thấy trên thế giới. Nhờ giá trị văn hóa và các công trình kiến trúc rất độc đáo này, ngày 14-12-1982, UNESCO chính thức công nhận trung tâm thành phố La Habana là Di sản Văn hóa toàn nhân loại.

Một điểm của phố cổ La Habana mà du khách hay ghé là pháo đài El Morro trấn giữ cửa biển. Pháo đài được xây dựng trong 41 năm từ năm 1589 đến 1630. Đến thế kỷ 18, công trình này được bổ sung thêm một tháp đèn biển dẫn đường cho tàu ra vào cảng. Đến nay vẫn còn giữ tục lệ cứ vào 9 giờ tối mỗi ngày, người ta làm lễ theo kiểu cổ xưa và bắn một phát đại bác - trước kia là để báo hiệu cho tàu bè và đóng cửa thành.

Nhà thờ Lớn La Habana cũng là điểm đến đáng chú ý. Nhà thờ xây dựng vào năm 1763, từng bảo quản thi hài của nhà thám hiểm Christophe Columbus trong nhiều năm. Nhà thờ là công trình điển hình của nghệ thuật kiến trúc Baroque với những đường cong, những mảng trang trí đắp nổi cầu kỳ phía ngoài và những bức bích họa trang trí nội thất rực rỡ. Ngày nay, quảng trường nhà thờ Lớn trở thành một trung tâm hoạt động văn hóa truyền thống của La Habana. Những tối thứ bảy và chủ nhật, ngày lễ, ngày hội văn hóa, đây là nơi diễn ra các hoạt động nghệ thuật dân tộc và là một trong những nơi hấp dẫn nhất đối với khách du lịch nước ngoài.

Trong phạm vi khu phố cổ La Habana còn có một số công trình lịch sử, kiến trúc và nghệ thuật được xây dựng trong thế kỷ 20: đó là đài tưởng niệm con tàu cách mạng Granma, Viện bảo tàng quốc gia, tòa nhà Quốc hội cũ nay là Viện hàn lâm Khoa học... Những địa điểm đáng chú ý nữa tại đây là ngôi nhà nhỏ, nơi người anh hùng dân tộc vĩ đại Cuba Jose Marti ra đời cách đây 130 năm; là Quảng trường Cách Mạng nằm trên đồi Catalanez với tượng đài Jose Marti cao 112,75m; là Nhà hát quốc gia và Thư viện quốc gia Jose Marti. Đó còn là những ngôi nhà trang nhã nằm trên đường Plaza de la Catedral - dành riêng cho khách bộ hành - và quán cà phê nổi tiếng nhất nằm gần cung điện Aguax-Clarax. Du khách đến nơi này không thể không biết tới quán rượu Bodegita del Medio trên đường Empedrado là nơi mà văn hào Hemingway từng qua lại và yêu quý...

Khu chợ ngoài trời “Feria de Artemisia” cũng là một trong những địa điểm rất hấp dẫn khách du lịch đến khu phố cổ La Habana chuyên bán các sản phẩm hội họa và nghệ thuật của các nghệ sĩ sống tại La Habana. Khu chợ nhộn nhịp nhất vào dịp cuối tuần với hàng chục gian hàng lưu niệm và những dãy hàng tranh.

Hơn 20 năm qua, nhiều công trình lịch sử của khu phố cổ La Habana đã được khôi phục và nhiều bảo tàng mới được thành lập. Theo thống kê được công bố gần đây hiện có tới 88 công trình có giá trị cao về lịch sử và kiến trúc, 860 công trình có giá trị sinh thái và 1.780 công trình kiến trúc. Tất cả những điều đó tạo nên bộ mặt độc đáo cho khu phố cổ La Habana.