Bắc Giang: Độc đáo hội thui trâu, rước cỗ làng Chiền
Trong đó, lễ hội thui trâu, rước cỗ được coi là một nét văn hóa khá độc đáo, mang nhiều nét riêng biệt so với các lễ hội khác.
Khác với phần lớn lễ hội lớn nhỏ trên cả nước được tổ chức vào mùa xuân, lễ hội làng Chiền lại diễn ra vào tháng 8 âm lịch. Người cao tuổi ở đây kể lại rằng, hội làng Chiền diễn ra vào dịp dân làng chuẩn bị thu hoạch vụ mùa, hội làng mở để cầu mong cho dân làng có một vụ mùa bội thu, một năm sản xuất nông nghiệp mưa thuận gió hòa.
Cứ ba năm một lần, hội làng Chiền lại được tổ chức với quy mô lớn. Vào những năm như thế, dân làng ở ba thôn Chiền, Si, Giá (xã Nội Hoàng) đều tổ chức riễu rước qua các ngôi chùa ở làng Si, Giá rồi mới về đình Chiền.
Hội làng Chiền độc đáo ở cả phần lễ và hội; trong đó, đặc biệt phải kể đến tục lệ thui trâu tế thần - một tục lệ cổ truyền chứa nhiều giá trị văn hóa của mảnh đất này. Bên cạnh tục lệ thui trâu tế thần, phần lễ của hội làng Chiền còn đặc sắc và độc đáo ở tục rước cỗ.
Đây cũng là một nét cổ truyền được dân làng Chiền lưu giữ từ lâu. Gia đình rước cỗ được dân làng lựa chọn kỹ lưỡng. Đó là gia đình phải có ông bà song toàn thượng thọ trên 70 tuổi, con cháu sum vầy hạnh phúc; là gia đình văn hóa được dân làng tín nhiệm, chấp hành đúng đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; trong năm, gia đình không vướng tang bụi.
Bà Dương Thị Thưởng - gia đình được lựa chọn rước cỗ năm nay, tự hào cho biết được lựa chọn rước cỗ trong lễ hội năm nay, gia đình tôi rất vui và tự hào, ngày rước cỗ cũng là ngày trọng đại của cả dòng họ. Ngay từ trước hội, gia đình đã tụ tập con cháu để thông báo và chuẩn bị chu đáo cho việc này.
Gia đình rước cỗ chuẩn bị hai mâm cỗ mặn, ngọt và được chín thanh niên rước về tới đình làng, sau đó người cao tuổi nhất trong làng làm lễ thánh, cầu may mắn, an lành cho cả làng.
Ông Thân Văn Thiết - Trưởng thôn làng Chiền cho biết lễ hội thui trâu, rước cỗ của làng được lưu giữ qua năm tháng, mang nhiều mầu sắc và thấm đượm những giá trị nhân văn nhằm giáo dục truyền thống gia đình, dòng họ và văn hóa quê hương cho lớp trẻ.
Bên cạnh phần lễ đặc sắc, hội làng Chiền vẫn còn lưu giữ được nhiều trò chơi dân gian truyền thống như đập niêu, bắt vịt, cờ người, vật… Những năm gần đây, nhiều trò chơi mới với nhiều hình thức và không gian tổ chức phong phú cũng được làng Chiền tổ chức như bóng chuyền hơi, hát quan họ trên thuyền…
Chính nét riêng về thời gian cũng như nét độc đáo còn lưu giữ trong phần lễ của hội làng Chiền đã góp phần làm đẹp thêm bức tranh văn hóa làng của quê hương Việt
