Trung tâm thôn Khâu Vai, địa điểm diễn ra Chợ tình hàng năm đang được xây dựng trở thành Làng Văn hóa du lịch cộng đồng gắn với xây dựng NTM.

Thôn Khâu Vai nằm ở trung tâm xã Khâu Vai – nơi diễn ra các hoạt động trong khuôn khổ “Tuần văn hóa du lịch lễ hội Chợ tình” hàng năm. Hiện nay, hệ thống giao thông nội thôn đi lại đã thuận tiện; con đường bê-tông dài 1.500 m chạy qua trung tâm thôn. Thôn có địa hình đồi núi uốn lượn, thiên nhiên kỳ vỹ; có nhiều điểm tham quan du lịch như: Mê cung đá, di tích lịch sử Miếu ông, Miếu bà, hang động Thanh Bình, lòng hồ Nho Quế, Đồn bốt Pháp xây dựng năm 1926, Lễ hội Chợ tình Khâu Vai. Ngoài ra, có một số mô hình cho du khách trải nghiệm tham quan như: Mô hình chế biến tinh bột nghệ, nuôi lợn đen, Tổ thêu may mặc trang phục dân tộc Nùng... Nhân dân thôn Khâu Vai chủ yếu sống bằng nghề sản xuất nông nghiệp, cây lương thực chính là cây lúa, ngô. Hiện, trong thôn có 157 hộ với 757 khẩu; đời sống người dân cơ bản ổn định.

Đồng chí Lê Văn Quý, Bí thư Đảng ủy xã Khâu Vai cho biết: Thôn nằm ngay trung tâm xã, nên cơ sở giáo dục và y tế được quan tâm, tỷ lệ học sinh đến trường các độ tuổi đạt 98%; công tác dân số - KHHGĐ được thực hiện tốt, không xảy ra dịch bệnh, không có gia đình sinh con thứ 3. Năm 2017, có 77 gia đình được công nhân danh hiệu gia đình văn hoá; năm 2018, thôn đăng ký xây dựng thôn văn hóa; quy ước của thôn chú trọng thực hiện nếp sống văn hoá trong việc cưới, việc tang và phát triển KT – XH; công tác an ninh trật tự, an toàn xã hội được đảm bảo; vệ sinh môi trường được quan tâm. Hiện, thôn vẫn còn giữ được nguyên bản nhiều nét văn hoá truyền thống như: Trang phục, phong tục tập quán, tiếng nói, tín ngưỡng, các điệu múa, bài cúng truyền thống được bảo tồn và lưu giữ; nhân dân cư xử hoà nhã, cởi mở và mến khách. Trên địa bàn thôn có HTX làm nghề truyền thống may, dệt trang phục dân tộc Nùng và đan lát dụng cụ sinh hoạt với sản phẩm như: Thêu áo, giầy, túi; đan thúng đựng thóc, tấm phên phơi thóc và mẹt và có các món ăn truyền thống mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc như: Gà đen, thịt lợn treo gác bếp, xôi ngũ sắc, bánh chưng đen, bánh dày...

Qua tìm hiểu thực tế, thôn Khâu Vai có nhiều tiềm năng, lợi thế để xây dựng, phát triển Làng Văn hóa du lịch cộng đồng gắn với xây dựng NTM như: Về con người, phong tục, tập quán truyền thống, cảnh quan thiên nhiên, khí hậu, các hoạt động văn nghệ, thể thao, cơ sở hạ tầng. Sự đồng tình, hưởng ứng của người dân trong việc bảo tồn, phát triển văn hóa, xây dựng NTM và xây dựng thôn Khâu Vai trở thành Làng Văn hoá du lịch cộng đồng gắn với xây dựng NTM sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo tồn, phát triển, nâng cao đời sống, kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, AN – QP. Đồng thời, đưa thôn Khâu Vai là điểm nhấn về du lịch cộng đồng cho du khách trải nghiệm, khám phá về văn hóa tâm linh; du lịch địa chất, du lịch sinh thái. Theo lộ trình, trong năm 2018, địa phương tiến hành tuyên truyền, vận động nhân dân; khảo sát quy hoạch các nhóm hộ trong thôn; hỗ trợ các gia đình tham gia làm du lịch; thành lập Đội văn nghệ dân gian phục vụ du khách đến tham quan; mở lớp tập huấn, đào tạo nghề cho lao động tại thôn.

Đồng chí Nguyễn Thị Chanh, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Mèo Vạc cho biết: “Để đề án được triển khai hiệu quả và đúng với mục tiêu, cần có sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền và người dân. Đồng thời, cần tập trung các nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ đặt ra. Trước mắt, huyện đang chỉ đạo thành lập Ban Quản lý tại xã, Ban Phát triển thôn và hướng dẫn xây dựng quy chế quản lý, đóng góp và hưởng lợi của nhân dân đối với hoạt động du lịch”. Bên cạnh đó, đa dạng hóa các hình thức, nội dung tuyên truyền; xúc tiến, quảng bá đến với các nhà đầu tư trong và ngoài tỉnh; vận động nhân dân không xây dựng các công trình, nhà ở làm phá vỡ kiến trúc truyền thống và cảnh quan môi trường; thành lập đội văn nghệ truyền dạy các làn điệu dân ca, nhạc cụ dân tộc cho thế hệ trẻ, giữ gìn bản sắc trang phục dân tộc và các món ăn ẩm thực địa phương...

Để triển khai hiệu quả Đề án Làng Văn hóa du lịch cộng đồng gắn với xây dựng NTM thôn Khâu Vai; huyện Mèo Vạc đang vận dụng các nguồn lực, cơ chế, chính sách kêu gọi thu hút đầu tư, phát triển đa ngành nghề để nâng cao thu nhập cho người dân. Đồng thời, tập trung đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu từ nguồn Chương trình xây dựng NTM; chú trọng huy động nguồn lực trong nhân dân; khuyến khích người dân tích cực, chủ động đầu tư và trực tiếp tham gia các hoạt động du lịch; tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư vào lĩnh vực thương mại, dịch vụ, du lịch trên địa bàn thôn, đặc biệt là đầu tư kết nối tua, tuyến đến thôn Khâu Vai... Với hướng đi được xác định cụ thể cùng những giải pháp đồng bộ, thôn Khâu Vai sẽ trở thành điểm nhấn du lịch ở Mèo Vạc trong tương lai gần./.