Phần lễ được được cử hành trang trọng tại miếu thờ xóm Luỹ. Sau bài khấn của thầy mo thể hiện lòng cảm ơn đối với Quốc mẫu Hoàng Bà và tam vị Tản Viên Sơn Thánh, đoàn rước đã rước các vị Thánh ra sân để dự Hội. Theo truyền thuyết dân gian, Quốc mẫu Hoàng Bà là Quốc mẫu của Thánh Tản. Bà đã có công hướng dẫn người dân trong vùng cách làm ruộng, chăm sóc lúa tốt…

Theo phong tục, một người có uy tín trong làng đọc bài mo đánh thức chiêng để báo hiệu một năm mới, một mùa sản xuất mới bắt đầu và cũng để cầu mong một năm mưa thuận, gió hoà, mùa màng tươi tốt, cuộc sống ấm no

Lễ hội Khai hạ còn gọi là hội xuống đồng và mở cửa rừng. Trước kia, sau ngày này, bà con mới được vào rừng lấy măng, săn bắn. Vì vậy, lễ hội năm nay đã tái hiện lại nghi lễ đường cày đầu tiên trong năm mới.

Phần hội diễn ra sôi nổi tại sân vận động xã Phong Phú với các trò chơi dân gian đậm chất văn hoá Mường. Nếu các chị phụ nữ say sưa thi hát sắc bùa, chơi đánh mảng thì các bác, các anh lại hào hứng với trò thi đan lồng gà, đánh cù, kéo co, hát thường rang…

Lễ hội Khai hạ Mường Bi được tổ chức hàng năm là dịp để khách thập phương tìm hiểu, khám phá văn hoá ẩm thực dân tộc Mường. Các món ăn độc đáo trong bữa ăn hàng ngày như: cá suối ốch đồ; thị gà, ếch nấu măng chua, hạt dổi; cua đá ốch lá Khao; nấm, mộc nhĩ nấu tấm; thịt trâu lá lồm… được các chị, các mế khéo léo bày biện hấp dẫn, bắt mắt.

Lễ hội Khai hạ Mường Bi 2009 mở đầu một năm mới Kỷ Sửu. Đến với Lễ hội, đồng bào không chỉ được hoà mình vào không khí rộn ràng, ôn lại những giá trị văn hoá truyền thống mà còn giao lưu, gặp gỡ, thắt chặt tình đoàn kết, ước mong và cùng nhau xây dựng cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.