Đậm đà Hương vị hàu son xào đảo Lý Sơn (Quảng Ngải)
Những ngày con nước ròng mạnh, xung quanh đảo gành đá lô nhô. Lúc ấy phụ nữ và các em bé lớn chừng 10 tuổi có thể mang rổ và liềm (dụng cụ bằng câu liêm bẻ cong ở mũi) ra gành bới hàu son (còn gọi là vẹm).
Vẹm thuộc loài nhuyễn thể, có ở khắp gành. Chúng sống trong lớp cát san hô có rong biển. Vẹm hình bầu dục, lớn hơn ngón tay cái một chút. Bắt vẹm đem về dùng dao nhỏ, mũi nhọn tách vẹm làm 2 nửa, nạy lấy ruột. Ruột vẹm lớn gần bằng đầu ngón tay út, có màu đỏ gạch rất tươi. Cái ngon của vẹm là phải lấy ruột vẹm sống. Còn nếu phải luộc cho 2 nửa vỏ tách ra để lấy ruột như thế, sẽ mất đi vị ngọt và chẳng còn ngon nữa.
Đem chao nhẹ ruột vẹm một lần vào nước sạch và để ráo. Đu đủ chín hường nạo thành sợi. Phi hành tỏi vào chảo dầu và xào đu đủ vừa chín. Bỏ vẹm vào đảo cho đều; nêm gia vị: Mắm, muối, đường, bột ngọt… rồi bày ra đĩa. Rắc ít tiêu bột và đậu phộng rang giã nhỏ vừa, cho thêm ít hành xắt mỏng và cuối cùng là rau thơm như ngò, húng, quế… Và như thế ta đã có đĩa xào hàu son.
Màu đỏ son tươi tắn của vẹm chen lẫn màu vàng mơ của đu đủ; thêm vào màu trắng hồng của hành hoà cùng sắc xanh của các loại rau thơm khiến người ta chưa ăn nước miếng đã tứa ở chân răng. Ăn như thế đã là ngon, nhưng phải xúc hàu son xào với bánh tráng (bánh đa) dày nướng chín, thì mới ngon tuyệt hảo. Thôi thì đủ vị: Ngọt, mặn, béo, bùi, cay cay, dòn dòn vừa ngon, vừa thơm. Cái thơm của hàu son xông lên tận mũi sao mà tuyệt diệu!
Hàu son xào - món ăn ngon đã đi vào câu ca của người dân xứ đảo. Ngày kỵ giỗ, nhà nào cũng làm món hàu son để cúng ông bà.
Có dịp, bạn hãy đến với huyện đảo Lý Sơn vào những ngày nước ròng mạnh, để được ăn và được nhớ miếng ngon hàu son!