Du khách nước ngoài thử nghiệm điều khiển con rối 

Lễ hội mùa hè Nhật Bản được tổ chức tại các trung tâm thương mại Aeon từ ngày 4 đến 17.7.2024 với nhiều hoạt động hấp dẫn như trải nghiệm trò chơi truyền thống, trang phục, ẩm thực… mang đậm dấu ấn văn hóa xứ sở mặt trời mọc.

Công chúng cũng được thưởng thức màn trình diễn múa rối nước đặc biệt từ nghệ sĩ Phan Thanh Liêm, đồng thời giao lưu với nghệ sĩ và học trò của anh là Hoàng Hương Giang.

Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm là đời thứ 7 trong một gia đình có truyền thống biểu diễn nghệ thuật múa rối nước. Cha của anh là nghệ nhân Phan Văn Ngải, tác giả của Nhà thủy đình lưu động đang được các nhà hát múa rối nước sử dụng. Ông cũng chính là “cha đẻ” của hình tượng chú Tễu đang được trưng bày tại Bảo tàng Louvre (Pháp).

Du khách có những trải nghiệm thú vị cùng rối nước

Tham gia hoạt động trong đoàn nghệ thuật múa rối nước của gia đình do cha thành lập, nghệ sĩ Phan Thanh Liêm nhận ra sự hạn chế của mô hình sân khấu múa rối nước lớn là cồng kềnh, khó di chuyển, không thích hợp với một đoàn biểu diễn có ít người. Bởi thế, anh mày mò sáng tạo ra mô hình sân khấu múa rối nước thu nhỏ và cho ra mắt vào năm 2000. 

Từ đó đến nay, với sân khấu múa rối nước thu nhỏ cơ động của mình, Phan Thanh Liêm không chỉ dễ dàng đi biểu diễn phục vụ tới các em nhỏ ở vùng sâu vùng xa mà còn liên tục đi ra nước ngoài, giới thiệu một nét độc đáo của văn hóa Việt với bạn bè quốc tế. 

Theo GS. Hoàng Chương, Phan Thanh Liêm là nghệ sĩ mang con rối đi nước ngoài nhiều nhất Việt Nam. Trong suốt 20 năm qua, gần như năm nào anh cũng có vài lần mang múa rối nước xuất ngoại, biểu diễn tại các sự kiện văn hóa ở nhiều nước trên thế giới như Ba Lan, Thái Lan, Đức, Pháp, Nhật, Hàn Quốc, Italia, Anh, Canada, Malaysia, Trung Quốc, Mỹ… 

Du khách Nhật cùng trải nghiệm điều khiển rối cùng nghệ sĩ Phan Thanh Liêm

Cùng với biểu diễn lưu động, Phan Thanh Liêm có 2 cơ sở biểu diễn múa rối nước tại tư gia ở Ngõ chợ Khâm Thiên và Thạch Bàn (Long Biên, Hà Nội). Đây không chỉ là “nhà hát nhỏ” biểu diễn mà còn như “bảo tàng thu nhỏ” về múa rối nước. Khách đến xem múa rối được tìm hiểu, trải nghiệm về nghệ thuật múa rối, tự tay làm hay điều khiển con rối, được nghe nghệ sĩ Phan Thanh Liêm trò chuyện về ý nghĩa của những con rối, vở rối, nghề rối… Hai địa chỉ này đều thu hút được rất nhiều du khách quốc tế tới thưởng thức, trong đó có cả các Đại sứ, lãnh đạo cấp cao các nước.

Hoàng Hương Giang là cháu nội của nhạc sĩ Hoàng Giác, cháu họ của nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm và là con gái của nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Hoàng Nhuận Kỳ. Nhiều năm làm tiếp viên hàng không, đi đến nhiều nước trên thế giới, cô nhận thấy người nước ngoài rất yêu thích nghệ thuật múa rối nước của Việt Nam. Trong khi đó, các phường rối truyền thống tại các làng quê Bắc Bộ lại dần biến mất, thất truyền…

Hai thầy trò Phan Thanh Liêm và Hoàng Hương Giang

Điều này khiến cô trăn trở với việc bảo tồn, lưu giữ và đưa nghệ thuật múa rối nước gần hơn với khán giả. Cô tìm đến nghệ sĩ Phan Thanh Liêm để tìm hiểu, học hỏi về loại hình nghệ thuật dân gian này. Tiếp đó, cô đưa sân khấu múa rối nước vào không gian ẩm thực Đậu Homemade của mình ở TP. Hồ Chí Minh. Không dừng lại, cô cùng phường rối của mình còn đến các trường học, bệnh viện, trung tâm thiếu nhi… phục vụ các em nhỏ.

Sau nhiều năm hoạt động tại TP. Hồ Chí Minh, Hoàng Hương Giang lần đầu tiên kết hợp với thầy của mình trong một chương trình quảng bá nghệ thuật múa rối nước tại Hà Nội, trong khuôn khổ Lễ hội mùa hè Nhật Bản. Các buổi diễn sẽ diễn ra tại Aeon Mail Long Biên vào ngày 13.7 và tại Aeon Mail Hà Đông vào ngày 14.7 (lúc 11 giờ sáng và 19 giờ tối).

Du khách nước ngoài trải nghiệm với các con rối

Tại đây, nghệ sĩ Phan Thanh Liêm trực tiếp biểu diễn các tiết mục múa rối nước truyền thống, đồng thời hai thầy trò sẽ trò chuyện, chia sẻ với khán giả về loại hình nghệ thuật độc đáo này của Việt Nam.

Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm cho biết, anh rất vui khi được tham gia Lễ hội mùa hè Nhật Bản, góp phần làm nên một sắc màu riêng biệt, rất Việt Nam tại chương trình. Từng 2 lần biểu diễn dài ngày tại Nhật Bản, anh có nhiều thiện cảm với văn hóa Nhật và cũng nhận được yêu thích của khán giả Nhật với múa rối nước. Hai sân khấu biểu diễn của anh cũng thường xuyên được đón du khách Nhật Bản tới thưởng thức và trải nghiệm múa rối nước. 

Sau khi rời Hà Nội, Hoàng Hương Giang cùng phường rối của mình sẽ tiếp tục thực hiện nhiều buổi biểu diễn ở TP. Hồ Chí Minh, tại các trung tâm lớn như Estella Place, Aeon Mail Bình Tân, Now Zone…

Thảo Vy