Xím Vàng - xã vùng cao của huyện Bắc Yên (tỉnh Sơn La) là địa bàn sinh sống của đồng bào Mông. Nơi đây thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Tà Xùa, cách trung tâm huyện Bắc Yên hơn 30 km, ở độ cao 1.600 m so với mực nước biển. Du khách phải trải qua những cung đường uốn lượn, cua gấp khúc trên dốc đèo, quanh co những ngọn núi như chạm tới mây trời mới đến được Xím Vàng.

Xím Vàng có khí hậu mát mẻ quanh năm, nhiệt độ mùa hè trung bình từ 15 - 23 độ C. Do địa hình khá hiểm trở với những cung đường quanh co, những ngọn núi cao và hùng vĩ, những con suối chảy từ đại ngàn nên ở Xím Vàng có sự hoang sơ, bình yên và rất đỗi thơ mộng. Con người và thiên nhiên nơi đây sống hòa hợp, không khí thanh sơ và tươi đẹp.

Vào mùa xuân, Xím Vàng là cả một thiên đường trắng trong tinh khiết. Đó là vẻ đẹp của những rừng táo mèo trổ hoa vào mùa xuân. Sắc trắng hoa táo mèo dường như lan tràn khắp núi rừng. Khi thu về gọi mùa lúa chín nơi những ruộng bậc thang trên triền núi, cả Xím Vàng lại tràn ngập trong sắc vàng. Trong tiết trời se sắt lạnh, nắng vàng hanh hao như rưới sắc vàng xuống những cung ruộng bậc thang đang trào dâng sóng lúa. Đứng trên cao nhìn xuống những thung lũng hay trông ngang sang triền núi, du khách không khỏi nao lòng, trầm trồ trước khung cảnh kỳ vĩ, thơ mộng và bình yên. Phía trên những vạt rừng, những cây táo mèo trĩu quả chuẩn bị chín, cả không gian thơm lừng lựng vị táo hòa vào hương lúa mới phảng phất khắp nơi. Chiều về, những áng mây bồng bềnh sà xuống những cung ruộng bậc thang, nắng chiều rọi chiếu bên triền núi, ngọn khói đâu đó từ các bản làng người Mông theo gió vương vất. Cái bàng bạc của khói đốt nương, của mây chiều như hòa quyện khiến không gian trở nên hư ảo, kỳ bí.

Ruộng bậc thang Xím Vàng tràn ngập sắc vàng vào mùa thu.

Đến Xím Vàng, du khách có cơ hội khám phá nhiều con suối trong vắt, hoang sơ như: suối Xím Vàng, Sồng Chống, Háng Gò Bua, Háng Năng... và những vùng đất thơ mộng giáp ranh như Tà Xùa, Bản Mù, Hang Chú, Chim Vàn… Để đến Xím Vàng, du khách sẽ qua Tà Xùa, thiên đường của "sống khủng long" kỳ vĩ và chiêm ngưỡng biển mây bồng bềnh mỗi khi chiều về. Sau khi khám phá Xím Vàng, quay trở lại Tà Xùa để nghỉ ngơi trong những khu homestay xinh đẹp đầy ấn tượng…

Nguyễn Thế Lượng