Tôm khô Rạch Gốc (Cà Mau) - đặc sản quà tặng nổi tiếng của cả nước

Tôm khô Cà Mau ngon vì được làm từ những con tôm tươi sống dưới tán rừng ngập mặn. Huyện Ngọc Hiển - nơi có diện tích khoảng 21.000ha đất nuôi tôm dưới tán rừng đước, rừng mắn vào năm 2011 đã được Cục Sở hữu Trí tuệ (Bộ Khoa học - Công nghệ) công nhận nhãn hiệu tập thể “Tôm khô Rạch Gốc”.

Theo người dân địa phương, nghề làm tôm khô tại thị trấn Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển đã có hàng trăm năm. Từ xa xưa, nguồn tôm rất dồi dào, người dân không ăn hết nên đã nghĩ ra việc luộc tôm, phơi khô với mục đích bảo quản được lâu hơn.

Người dân nơi khác đến đây đã mang theo các sản phẩm khác để đổi lấy tôm khô. Tôm khô dần trở thành sản phẩm được trao đổi, mua bán nhiều và ngày càng có nhiều người biết đến sản phẩm tôm khô của địa phương. Nhãn hiệu “Tôm khô Rạch Gốc” được xây dựng lên từ đó. Tại huyện Ngọc Hiển dần hình thành các cơ sở chuyên chế biến tôm khô và ngày càng phát triển.

Có những cơ sở đã áp dụng các công nghệ chế biến để tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Quy trình chế biến tôm khô không quá phức tạp. Sau khi tôm nguyên liệu mua về sẽ được phân loại để đưa vào luộc khoảng 15-17 phút. Luộc bằng hơi nóng hay cho nước vào luộc trực tiếp thì cũng phải được đậy kín để vỏ tôm phồng, dễ đập vỏ. Nếu trời nắng tốt sau 8 giờ phơi tôm sẽ khô. Sau đó, tôm được mang đi sấy 30 phút để vỏ tôm giòn, dễ tách vỏ.

Việc đập vỏ tôm hay phân loại tôm cũng được thực hiện bằng máy. Sau đó, công nhân phân loại lại 1 lần lữa để đảm bảo kích cỡ tôm đều. Giá tôm khô ở Cà Mau ngày càng cao, hiện dao động từ 500.000-1,5 triệu đồng/kg, tùy loại.

“Tôm khô Rạch Gốc” có 2 loại: tôm biển và tôm vuông. Tôm vuông có chất lượng tốt hơn nhưng cũng có 2 loại: tôm đất và tôm bạc. Loại tôm khô ngon nhất, góp phần đưa sản phẩm tôm khô ở Cà Mau nổi tiếng gần xa được làm từ con tôm đất nuôi dưới tán rừng đước, rừng mắm ven biển.

Các cơ sở sản xuất tôm khô tại huyện Ngọc Hiển nói chung, Cà Mau nói riêng luôn trong tình trạng làm không đủ bán. Tháng 02/2021, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận sản phẩm tôm khô Rạch Gốc nằm trong tốp 100 đặc sản quà tặng của nước ta./.

HIẾU NGHĨA