Bạch Mã đâu chỉ có điểm dừng trên độ cao 1.400 mét so mực nước biển để ngắm nhìn non nước trời mây. Bạch Mã còn hấp dẫn những ai có niềm đam mê khám phá thiên nhiên, núi rừng, muông thú… Những con đường mòn dọc khe suối, đi xuyên núi là trải nghiệm tuyệt vời và đầy thú vị đối với du khách. Ngoài những ngôi biệt thự hoang phế, những dấu tích còn lại từ thời thuộc Pháp, thì những cái tên “ngũ hồ” (năm hồ nước dọc con suối), hay thác Đỗ Quyên là đích đến khó có thể bỏ qua.

Thật ra, từ đỉnh Bạch Mã, du khách có thể đi theo con đường mòn để xuống ngũ hồ và thác Đỗ Quyên, nhưng với điều kiện không phải quay lại bãi đỗ xe ở đỉnh đèo vì con đường này khá dài và quay lại là một cực hình không cần thiết trên hành trình vốn dĩ khá gian nan của mình. Do vậy, chuyến trekking của chúng tôi bắt đầu từ điểm dừng chân ở biệt thự Đỗ Quyên nơi lưng chừng đèo Bạch Mã, cách đỉnh đèo chừng 2,5 km. Từ đây, chúng tôi đi theo con đường mòn khá dốc dẫn xuống năm hồ nước mát lạnh và tiếp tục khám phá vẻ đẹp của thác Đỗ Quyên. Thật ra, ban đầu nhìn vào con dốc âm u trong rừng rậm này nghĩ hơi phiêu lưu đối với bất cứ ai chưa quen với du lịch leo núi. Nhưng suy nghĩ ấy cũng chỉ vụt thoáng qua và nhường chỗ ngay cho quyết tâm chinh phục lối mòn đến với ngũ hồ và thác Đỗ Quyên đang chào đón ở phía xa.

Sau hơn 15 phút bám theo lối mòn xuyên rừng rậm, chúng tôi đã đến được dòng suối mát. Trong ngũ hồ, có lẽ hồ số ba ấn tượng nhất với một dòng thác nhỏ chảy rì rào, đổ xuống hồ nước êm đềm không quá lớn, cũng không quá sâu, đủ để cho mọi người ngâm mình thư giãn trong làn nước mát lạnh. Từ đây, nếu tiếp tục men theo đường mòn ven suối sẽ đến được hồ cuối cùng trong ngũ hồ, nhưng đường đi khá khó. So với hồ số ba, hồ số năm có thác nước cao hơn, diện tích mặt hồ nhỏ hơn, nhưng bù lại là có cả ánh nắng mặt trời rọi thẳng xuống mặt hồ nên tạo cảm giác ấm áp hơn.

Khám phá qua ngũ hồ, hành trình lội bộ tiếp tục hướng về thác Đỗ Quyên. Vẫn theo lối mòn có biển chỉ dẫn, đường dẫn đến thác Đỗ Quyên không khó tìm, nhưng rất khó đi, nhiều đoạn phải băng qua suối với đá lởm chởm, phải đu hoặc vịn dây… Hoàng hôn trong rừng rậm, cảm giác như ánh chiều tà xuống rất nhanh.

Khoảng 30 phút lội bộ từ hồ số năm, thác Đỗ Quyên – ngọn thác cao vời vợi giữa non thiêng Bạch Mã cuối cùng cũng đã hiện ra trước mắt chúng tôi. Sau khi chinh phục khoảng 689 bậc thang, du khách được chiêm ngưỡng toàn cảnh dòng thác như một dải lụa trắng xóa trải dài từ đỉnh Bạch Mã. Từ điểm cao trên đỉnh thác, phóng tầm mắt ra xa là mầu xanh của núi, là mầu xanh của bầu trời mùa hạ. Ngọn thác cao chừng hơn 300 mét tuôn chảy ầm ầm giữa rừng Đỗ Quyên như bản nhạc giao hưởng thiên nhiên không lời vang lên không có hồi kết. Đến được đây rồi, mọi ưu phiền của cuộc sống, mọi lo toan đều tan biến, thay vào đó là một cảm giác vô cùng thư thái, thoải mái dâng trào không dễ gì có được.

Sẽ rất thú vị nếu đến với Bạch Mã từ tinh mơ để được chứng kiến khoảnh khắc mặt trời nhô lên từ phía biển, trải ánh nắng xuống phá Tam Giang rồi chạy dần dần qua từng dốc núi. Thêm nữa, du khách cũng có thể tham gia hành trình săn mây lý tưởng ở một trong những đỉnh hùng vĩ của dải đất hình chữ S.

Bình minh và hoàng hôn, Bạch Mã hứa hẹn những cung bậc trải nghiệm cảm xúc thật khó quên đối với những người ưa thích khám phá./.