Về Nam Ô ăn gỏi cá
Sự khác biệt rõ nét ấy là nhờ những loại rau, lá rừng ăn kèm với gỏi chỉ ở vùng này mới có. Để giữ vị ngọt thanh của cá, món gỏi luôn được chế biến từ cá tươi mới vớt lên từ biển (phải là cá từ các tàu đánh bắt gần bờ, còn tàu đánh bắt xa bờ thì cá phải qua ướp đá không thể làm nên món gỏi cá hấp dẫn) và phải là loại cá có thịt chắc. Cá trích thường được chọn làm nguyên liệu vì đáp ứng được mọi yêu cầu chế biến và được đánh bắt quanh năm.
Cá trích cỡ bằng lóng tay, cắt đầu, đuôi, bụng, bỏ xương, tách thân làm hai rồi đem ướp với riềng, gừng, tỏi băm nhuyễn và thính. Trước khi ướp, cá được vắt lấy nước để làm món nước chấm: nước cá tươi đem đun sôi hòa thêm với nước mắm, ớt, bột năng, bột ngọt. Khi dọn ăn, trộn thêm vừng và lạc rang giã nhỏ vào nước chấm.
Gỏi cá Nam Ô ăn kèm với một số rau quen thuộc như ngò gai, tía tô, đinh lăng, xà lách, chuối chát, xoài chua... song làm nên đặc trưng của món này phải kể đến các loại rau rừng "chủ lực" được hái từ vùng rừng núi Hải Vân khi trời còn mờ sương mới đảm bảo tươi xanh và giữ nguyên mùi vị, như là kim lam, lá trâm, lá xuân.... Gỏi cá Nam Ô mà thiếu những loại rau rừng thì mất hết ý vị "của ngon mà thiếu rau rừng mất ngon" như cách người làng biển tự hào khi nói về món ăn đặc sản quê mình.
Gỏi cá Nam Ô là món hoà quyện, đủ vị âm dương hàn nhiệt từ trên rừng đến dưới biển, đã được lưu truyền từ bao thế hệ người làng biển. Ngày nay, trên đường thiên lý Bắc - Nam, từ Huế vào Đà Nẵng qua khỏi hầm (hoặc đèo) Hải Vân là làng Nam Ô với nhiều hàng quán gỏi cá ở hai bên quốc lộ 1A. Khách dừng chân để ngắm nhìn bên này là biển Nam Ô bên kia là sông Trường Định, không gian thật mát mẻ và trong lành; giữa cảnh núi - biển - sông thênh thang ấy, còn gì hơn được thưởng thức món gỏi cá "không nơi nào có được".
Mặc dù gỏi cá được bán ở nhiều nhà hàng, quán ăn, quán nhậu ở khắp Đà Nẵng, thế nhưng, những người đam mê gỏi cá vẫn “lặn lội” đến Nam Ô để thưởng thức cho bằng được thứ đặc sản trứ danh này. Với họ, gỏi cá Nam Ô phải được ăn trên đất Nam Ô, ngay dưới chân đèo Hải Vân “mây bay đỉnh núi”, như thế mới “đúng điệu”. Hương vị của gỏi cá cứ thế bay xa, mang theo cái hồn mộc mạc của vùng đất dưới chân đèo đến với du khách khắp mọi miền./.
