Đây là hoạt động nhằm triển khai Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới năm 2025 nhằm tìm kiếm các giải pháp khai thác hiệu quả tài nguyên du lịch, chuỗi giá trị du lịch - nông nghiệp - làng nghề trên phạm vi cả nước.

Phó Cục trưởng Hà Văn Siêu và Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cần Thơ Sầm Long Giang đồng chủ trì hội thảo. Ảnh TITC

Tham dự hội thảo còn có đại diện của Bộ Nông nghiệp và Môi trường; Sở Du lịch và Sở VHTTDL các địa phương; các hiệp hội; trường đào tạo du lịch, các doanh nghiệp lữ hành; các cơ sở cung cấp dịch vụ du lịch; các chuyên gia, các cơ quan thông tấn báo chí…

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Cục trưởng Hà Văn Siêu cho biết, Việt Nam là đất nước có nhiều làng nghề, là tài nguyên quý báu để phát triển du lịch, mang giá trị nhận diện sâu sắc văn hóa Việt Nam. Nhiều làng nghề đã trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, cung cấp đa dạng các giá trị trải nghiệm cho du khách trong và ngoài nước, đem lại việc làm, thu nhập cho người dân, đóng góp vào phát triển kinh tế địa phương đồng thời bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống của làng nghề hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. 

Phó Cục trưởng Hà Văn Siêu phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TITC

Phó Cục trưởng cũng cho biết, quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa đã tác động mạnh mẽ đến khu vực nông thôn nói chung và các làng nghề nói riêng, nhiều làng nghề đang đối mặt với nguy cơ mai một, thiếu định hướng phát triển du lịch chuyên nghiệp và bền vững. 

Bên cạnh đó, xu hướng tiêu dùng du lịch đã có nhiều thay đổi: dịch chuyển mạnh mẽ từ “tham quan - mua sắm” sang “đa dạng trải nghiệm - sáng tạo - hướng tới các giá trị bản địa”, các xu hướng tiêu dùng “xanh”, ứng dụng công nghệ số trong tiêu dùng du lịch… là cơ hội đồng thời cũng là thách thức để du lịch làng nghề Việt Nam chuyển mình từ mô hình truyền thống sang du lịch sáng tạo, du lịch xanh, bắt nhịp với các xu hướng toàn cầu.

Quy mô thị trường ngày càng lớn với nhu cầu đa dạng, đòi hỏi những sản phẩm, dịch vụ du lịch phải có chất lượng và tính chuyên biệt hóa cao. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đổi mới, sáng tạo sản phẩm du lịch làng nghề, thay đổi cách thức tiếp cận thị trường du lịch, thích ứng với chuyển đổi số, nâng cao chất lượng trải nghiệm du lịch nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hoá, phát triển sinh kế bền vững cho cộng đồng địa phương. 

Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: TITC

Phó Cục trưởng cũng nêu rõ, chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững đến năm 2030, tầm nhìn 2045 đã xác định định hướng đa dạng hóa chương trình xây dựng nông thôn mới phù hợp với lợi thế vùng miền, hoàn cảnh, cơ hội phát triển của địa phương với định hướng quan trọng là “phát triển sản phẩm đặc sản địa phương, làng nghề, phát triển kinh tế dịch vụ, du lịch nông thôn trên cơ sở bảo tồn và phát huy văn hóa địa phương”.  

Phó Cục trưởng Hà Văn Siêu kỳ vọng, hội thảo là cơ hội để các đại biểu trao đổi, thảo luận, kiến nghị, đề xuất nhằm đánh giá đúng thực trạng phát triển du lịch làng nghề của Việt Nam; phân tích những xu hướng chủ đạo trong phát triển du lịch làng nghề hiện nay, nhận diện cơ hội và thách thức của Việt Nam trong quá trình hội nhập; đề xuất các giải pháp, ý tưởng, các yêu cầu để đổi mới, sáng tạo, nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch làng nghề, khai thác tối ưu các giá trị đặc sắc của làng nghề cho phát triển du lịch, đưa du lịch làng nghề trở thành sản phẩm du lịch mang dấu ấn Việt Nam đồng thời là động lực đóng góp tích cực cho phát triển bền vững kinh tế - xã hội khu vực nông thôn trong thời gian tới.

Phó Trưởng phòng Phòng Lữ hành (Cục DLQG VN) Hoàng Hoa Quân trình bày tại hội thảo. Ảnh TITC

Trình bày tham luận “Thực trạng phát triển du lịch làng nghề Việt Nam trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số và kiến nghị đề xuất", Phó Trưởng phòng Phòng Lữ hành (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) Hoàng Hoa Quân cho biết, Việt Nam hiện có hơn 5.400 làng nghề và làng có nghề, trong đó gần 2.000 làng nghề, làng nghề truyền thống được công nhận. Làng nghề là nơi sản xuất, lưu giữ giá trị văn hóa bản địa, những kỹ thuật thủ công được trao truyền qua nhiều thế hệ… và đã tạo nên hệ thống du lịch làng nghề đa dạng với dòng văn hóa du lịch đặc sắc, hấp dẫn. Tuy nhiên quá trình đô thị hóa và sự thay đổi xu hướng trải nghiệm của du khách đã tạo ra các thách thức, đòi hỏi các làng nghề phải nâng cao chất lượng, đổi mới sản phẩm. 

Ông nêu ra một số định hướng và giải pháp phát triển du lịch tại các làng nghề như công tác quy hoạch, đầu tư hạ tầng, cơ sở vật chất cho các làng nghề gắn với phát triển du lịch cần được tích hợp đồng bộ; phát triển, nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch làng nghề và xây dựng thương hiệu làng nghề theo đặc trưng sản xuất, văn hóa, sinh thái của từng làng nghề, đổi mới cách tiếp cận sản phẩm du lịch làng nghề theo hướng xây dựng chuỗi giá trị trải nghiệm - văn hóa - sáng tạo - du lịch; đổi mới, nâng cao hiệu quả quảng bá thương hiệu và xúc tiến, hợp tác, liên kết phát triển du lịch du lịch; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong quảng bá; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và năng lực cộng đồng phục vụ phát triển du lịch làng nghề; tiếp tục hoàn thiện, bổ sung và ban hành cơ chế, chính sách phát triển du lịch nông thôn nói chung và du lịch làng nghề nói riêng…

Bà Trần Thị Loan - đại diện Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn (Bộ NN & MT) phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TITC

Tại hội thảo, bà Trần Thị Loan - đại diện Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã trình bày tham luận “Chính sách hỗ trợ làng nghề gắn với phát triển du lịch”. Bà cho biết Bộ Nông nghiệp và Môi trường rất quan tâm tới việc bảo tồn và phát triển làng nghề, cụ thể như chính sách hỗ trợ từ Trung ương đến địa phương cho các làng nghề đạt một số tiêu chí nhất định trong việc xây dựng tour tuyến; tổ chức các sự kiện, chuỗi festival làng nghề để kết nối các làng nghề với nhau, với các đơn vị lữ hành, với du khách; tạo cơ hội cho các nghệ nhân trong và ngoài nước giao lưu, học hỏi; tôn vinh và công nhận nghệ nhân các làng nghề; thực hiện phương châm không bán sản phẩm làng nghề mà bán văn hóa làng nghề trong xây dựng các chính sách, hoạt động hỗ trợ làng nghề…

Ông Đào Đức Huấn - đại diện Văn phòng điều phối Nông thôn mới Trung ương trình bày tham luận. Ảnh: TITC

Chia sẻ tại hội thảo, ông Đào Đức Huấn - đại diện Văn phòng điều phối Nông thôn mới Trung ương trình bày tham luận “Định hướng giải pháp phát triển sản phẩm OCOP từ các làng nghề gắn với phát triển du lịch”. Ông nhận định, để phát triển sản phầm OCOP du lịch làng nghề đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của nhiều Bộ ngành, nhất là ngành nông nghiệp và du lịch; cần đẩy mạnh việc xây dựng các sản phẩm OCOP của làng nghề gắn với du lịch; xây dụng các không gian đổi mới sáng tạo cho các làng nghề gắn với du lịch xanh, du lịch bền vững; có quy hoạch phát triển làng nghề với định hướng rõ ràng; tăng cường hỗ trợ các làng nghề trong công tác truyền thông quảng bá để tiêu thụ sản phẩm văn hóa làng nghề… 

Chia sẻ kinh nghiệm về phát triển du lịch làng nghề tại Cần Thơ, ông Sầm Long Giang - Phó Giám đốc Sở  VHTTDL Cần Thơ cho biết, sau khi sáp nhập với Hậu Giang và Sóc Trăng, Cần Thơ mới có 12 làng nghề và du lịch làng nghề đang là một thế mạnh của địa phương, tiêu biểu như làng nghề bánh tráng Thuận Hưng, làng nghề hoa kiểng Phó Thọ - Bà Bộ, làng nghề đan lưới Thơm Rơm… Thành phố đã triển khai dự án khoa học công nghệ xây dựng mô hình làng hoa kiểng Phó Thọ - Bà Bộ phục vụ du lịch, dự án Hoàn thiện quy trình sản xuất bánh tráng cho làng nghề bánh tráng Thuận Hưng…

Ông Nguyễn Khánh Toàn, Giám đốc Tik Tok Shop trình bày vấn đề “Chuyển đổi số - Cơ hội nâng cao chất lượng và quảng bá sản phẩm du lịch làng nghề”. Bà Trương Thị Bạch Thủy - Giám đốc HTX mây tre đan Thủy Tuyết với tham luận "Hành trình từ làng nghề đến thương hiệu điểm đến xanh".

Hình ảnh một số đại biểu phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TITC

Ngoài ra còn có nhiều ý kiến trao đổi, đề xuất, kiến nghị cụ thể, thiết thực được trình bày trong hội thảo. Tất cả đều hướng tới mục tiêu làm thế nào để nâng cao chất lượng, đổi mới sản phẩm du lịch làng nghề Việt Nam. 

Phát biểu bế mạc hội thảo, đánh giá cao những ý kiến, đề xuất của các đại biểu, Phó Cục trưởng Hà Văn Siêu cho biết Ban Tổ chức sẽ tổng hợp các ý kiến để kiến nghị, đề xuất với các cơ quan liên quan, các địa phương để tạo điều kiện thuận lợi khai thác hiệu quả sản phẩm du lịch làng nghề nói riêng cũng như du lịch nông nghiệp, nông thôn nói chung.

Du lịch làng nghề Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá trong bối cảnh du khách ngày càng tìm kiếm và mong muốn trải nghiệm các giá trị văn hóa bản địa độc đáo nhiều hơn. Tuy nhiên, để biến tiềm năng thành sức hấp dẫn thực sự, cần triển khai đồng bộ các giải pháp: nâng cao chất lượng sản phẩm, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển hạ tầng, đào tạo nhân lực và đẩy mạnh liên kết vùng.

Khi nghệ nhân, doanh nghiệp, cộng đồng và chính quyền cùng hợp lực, du lịch làng nghề sẽ trở thành động lực phát triển kinh tế - văn hóa bền vững, góp phần đưa Việt Nam trở thành đất nước giàu bản sắc, thân thiện và đầy sức sống trong mắt du khách trong và ngoài nước.

Trung tâm Thông tin du lịch