Văn Miếu - Quốc Tử Giám là di tích quốc gia đặc biệt, đồng thời là một trong những điểm nhấn quan trọng nhất của du lịch Thủ đô. Hằng năm, Văn Miếu - Quốc Tử Giám thu hút hàng triệu lượt khách tham quan. Công nghệ 4.0 đang xâm nhập vào mọi mặt đời sống xã hội, với nhiều ứng dụng rộng rãi.

Đối với Văn Miếu - Quốc Tử Giám, việc ứng dụng công nghệ vào di tích thể hiện trên 2 phương diện: Bảo tồn và phát huy giá trị. Đối với công tác bảo tồn, việc số hóa tạo ra một kho dữ liệu giúp lưu trữ một cách lâu dài những hình ảnh, thông tin về toàn bộ di tích, từ những kiến trúc, trang trí, hệ thống bia đá… cho đến những nội dung về truyền thống khoa cử, truyền thống hiếu học hay thân thế, sự nghiệp của những vị đại khoa…

Song, được quan tâm nhiều nhất hiện nay chính là ứng dụng công nghệ 4.0 cho việc phát huy giá trị. Các học giả, chuyên gia công nghệ cho rằng, nhờ ứng dụng công nghệ 4.0, Văn Miếu - Quốc Tử Giám có thể tạo ra hệ thống trợ lý du lịch ảo ứng dụng công nghệ thông minh nhân tạo AI, tham quan ảo 3D Văn Miếu - Quốc Tử Giám trên internet, trải nghiệm Văn Miếu - Quốc Tử Giám bằng công nghệ thực tế ảo VR 360, trải nghiệm tương tác 3D với những di sản tiêu biểu như bia tiến sĩ, tái hiện không gian Văn Miếu - Quốc Tử Giám những thế kỷ trước bằng công nghệ thực tế ảo 3D… Những công nghệ này giúp khách tham quan tìm hiểu một cách kỹ càng và đầy thú vị về Văn Miếu - Quốc Tử Giám trong môi trường “ảo mà như thật”; xây dựng những tour tham quan ảo 3D hấp dẫn. Những công nghệ này đều nằm trong “tầm tay” khi các công nghệ 4.0 mới nhất đều đã có mặt ở Việt Nam.

Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hoá Việt Nam, PGS Đặng Văn Bài khẳng định: “Nếu chúng ta biết vận dụng công nghệ số thì giáo dục di sản sẽ giúp đạt hiệu quả cao hơn. Công nghệ số tạo ra sản phẩm hiện thực ảo, cung cấp cho du khách nhiều cơ hội văn hóa, chủ động tìm hiểu cái mình cần, thu thập kiến thức. Để làm được điều này thì các cơ quan cần chủ động, sáng tạo xây dựng các sản phẩm ứng dụng công nghệ 4.0”.

Đặc biệt, hiện nay công nghệ 3D Mapping đang ngày càng phổ biến. Công nghệ này cho phép dựng mô hình có tỷ lệ và kích thước tương đương với sản phẩm thật, sau đó thông qua trình chiếu dưới dạng 3D. Ứng dụng này cũng rất thích hợp nếu triển khai tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám khi tổ chức các tour tham quan, du lịch đêm.

Trong dịp này, Trung tâm Hoạt động văn hoá - Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám cũng “chạy thử” một màn trình diễn công nghệ 3D Mapping tại sân Nhà Thái học để các chuyên gia, học giả có thể tham khảo, góp ý.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Phạm Thị Mỹ Hoa cho biết: “Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám nói riêng và các bảo tàng, di tích nói chung đang phải đối mặt với nhiều tác động và thách thức do bệnh dịch gây ra. Việc xây dựng các sản phẩm dựa trên nền tảng công nghệ để hoạt động của di tích trở nên hiệu quả hơn, phù hợp hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách tham quan, chuẩn bị sẵn sàng cho đón khách tham quan trở lại”.

Giang Nam