Trong những năm qua, các hoạt động trình diễn chiêng Mường và trang phục dân tộc luôn được huyện quan tâm, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. 

Huyện chú trọng bảo tồn, phát triển các giá trị văn hóa của dân tộc Mường trong tập quán, tín ngưỡng, sinh hoạt đời sống của người dân. Lạc Sơn là huyện còn lưu giữ được hơn 3.000 chiêng, nhiều xã như Nhân Nghĩa, Ân Nghĩa, Tân Lập... 100% xóm có đội văn nghệ biểu diễn cồng chiêng.  Đặc biệt, huyện thực hiện kế hoạch bảo tồn, giữ gìn, kế thừa và phát huy có chọn lọc giá trị Mo Mường; bảo tồn di sản nghệ thuật hát Thường rang - Bộ mẹng - hát đúm của dân tộc Mường, trên cơ sở đó có phương án, giải pháp cụ thể để quản lý, bảo tồn, đồng thời gắn với phát triển du lịch cộng đồng tại các địa phương. 

Huyện chú trọng lưu giữ, duy trì các lễ hội truyền thống như: lễ hội đình Cổi, xã Vũ Bình; rước Bụt hang Khu Dúng, xã Nhân Nghĩa; lễ hội xuống Đồng, xã Yên Phú; đu Vôi, thị trấn Vụ Bản; đền Cây Đa, thị trấn Vụ Bản; tổ chức lễ đón 4 bằng công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh, gồm: đền Cây Si, đền Trường Khạ, đền Thượng (thị trấn Vụ Bản), đền Mẫu (xã Vũ Bình) và 1 di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh thác Mu - xã Tự Do; phát triển nghề dệt thổ cẩm tại xóm Lục, xã Yên Nghiệp; nghề mây giang đan tại xóm Bui, xã Nhân Nghĩa, vừa giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống, vừa giải quyết việc làm cho lao động địa phương. Huyện đang triển khai kế hoạch tổ chức Tết Độc lập dịp Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 nhằm bảo tồn, động viên, khuyến khích Nhân dân tham gia bảo tồn, phát triển các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp. 

Bên cạnh nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc Mường được lưu giữ và phát triển, mảnh đất Lạc Sơn rộng lớn, cảnh quan tươi đẹp, có rừng nguyên sinh, nhiều thác nước, là những tài nguyên du lịch quý giá được huyện chú trọng khai khác. Đồi Thung, xã Quý Hòa nằm ở độ cao trên 1.000 m, có ruộng bậc thang xếp lớp mơ màng, khí hậu mát mẻ, có suối nước khoáng nóng, là tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng. Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn - Ngổ Luông, đỉnh Bái Nhạ (xã Ngọc Sơn)  từng là địa điểm tổ chức giải dù lượn Việt Nam; thác Mu (xã Tự Do) kỳ vĩ, mộng mơ đang là điểm đến của du khách xa gần. Huyện còn có nhiều sản phẩm nông nghiệp nổi tiếng, đặc trưng như gà Lạc Sơn, hạt dổi Chí Đạo, mật ong rừng Tự Do… góp phần quan trọng xóa đói, giảm nghèo bền vững cho người dân. 

Đồng chí Nguyễn Thế Hùng, Trưởng Phòng VH-TT huyện cho biết: Cùng với việc chú trọng bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc Mường, huyện triển khai kế hoạch cải thiện môi trường kinh doanh, huy động nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng KT-XH; tăng cường quảng bá, xúc tiến đầu tư phát triển các loại hình du lịch dựa trên tiềm năng, thế mạnh; gắn phát triển du lịch với giữ gìn bản sắc dân tộc Mường. Trước mắt, xây dựng sản phẩm du lịch cộng đồng thác Mu, xã Tự Do, phát triển các sản phẩm nông nghiệp đặc sắc của huyện. 

Lê Chung