Khánh thành dự án tu bổ di tích và khai hội đình Trường Lâm (Hà Nội)
Trình diễn trống hội tại sự kiện.
Đình Trường Lâm là nơi thờ ba vị Linh Lang đại vương, công chúa Đào Hoa và công chúa Phù Nương. Trong đó, Linh Lang đại vương là đức thánh đệ nhất.
Tương truyền, Linh Lang đại vương là con trai Long Vương, đầu thai làm con vua Lý Thánh Tông, gọi là Hoàng Lang. Khi giặc Tống xâm lược nước ta, Hoàng Lang xin vua đi đánh giặc. Khi giặc tan, Hoàng Lang hóa thành con bạch xà trăm trượng bò xuống hồ Tây rồi biến mất. Toàn quốc hiện có 269 nơi thờ Linh Lang đại vương làm Thành hoàng. Linh Lang đại vương cũng là một trong các vị thần của Thăng Long tứ trấn.
Cụm di tích đình - chùa Trường Lâm đã được công nhận là Di tích quốc gia năm 1992. Trong đó, ngôi đình là một kiến trúc cổ, tòa đại đình có cấu trúc 5 gian 2 dĩ. Các phần nội thất, đồ thờ tự của ngôi đình được chạm trổ hết sức tinh tế.
Năm 2022, UBND quận Long Biên quyết định đầu tư tu bổ đình Trường Lâm với kinh phí 5,7 tỷ đồng. Các hạng mục chính được tu bổ, tôn tạo gồm: Bóc lớp vữa cũ để trát lại tường Đại đình, Tả vu, Hữu vu, Tả môn, Hữu môn, tường rào, thủy đình và khu phụ trợ; tôn tạo cổng rước kiệu, sân, đường dạo… Sau một thời gian thi công, các hạng mục chính thức hoàn thành và đưa vào sử dụng.
Tại lễ khánh thành, Chủ tịch UBND quận Long Biên Nguyễn Mạnh Hà nhấn mạnh, quận Long Biên luôn chú trọng công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di tích, di sản trên địa bàn, trong đó có đình Trường Lâm và lễ hội Trường Lâm. Thông qua các hoạt động này, nâng cao ý thức, trách nhiệm gìn giữ, bảo vệ di sản văn hóa trong cộng đồng nhân dân địa phương.
Di tích duy nhất thờ Linh Lang đại vương có điệu múa lột rắn là đình Trường Lâm.
Sau lễ khánh thành là màn khai hội đình Trường Lâm, với nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn, trong đó tiêu biểu là nghi lễ múa lột rắn truyền thống.
Theo Tiến sĩ Phạm Thị Lan Anh, Trưởng phòng Quản lý di sản, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, trong 269 nơi thờ Linh Lang đại vương, chỉ duy nhất ở đình Trường Lâm có điệu múa lột rắn. Điệu múa vừa thể hiện sự tích Linh Lang đại vương, vừa thể hiện mong muốn tiêu thoát nước, trị thủy của người dân. Hình ảnh uốn lượn của rắn tượng trưng cho dòng nước chảy lên xuống, cũng là khát vọng của người dân về một năm mới mưa thuận gió hòa, nhiều hanh thông, may mắn.
Lễ hội được ghi danh vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2018.
Còn theo Trưởng Tiểu ban Quản lý di tích đình Trường Lâm Âu Xuân Kiên, nghi thức múa lột rắn và lễ hội làng Trường Lâm có từ khoảng thế kỷ XV, cùng với sự hình thành của đình làng. Qua nhiều thăng trầm của lịch sử, người làng vẫn luôn cố gắng gìn giữ. Những năm gần đây, di tích và lễ hội ngày càng nhận được sự quan tâm mạnh mẽ của cấp ủy, chính quyền cũng như cộng đồng. Các thanh niên đều hăng hái tham gia tập luyện để thể hiện màn múa lột rắn được nhuần nhuyễn, đẹp mắt nhất. Lễ hội đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2018.
Sau màn trống hội, múa rồng, lột rắn, nhân dân địa phương được tham gia nhiều hoạt động lễ hội khác, như: Rước nước, rước văn, tế thánh, đá cầu, bóng chuyền hơi…
Nguyễn Thanh
