Lễ hội Đền Đồng Ân hàng năm được đông đảo người dân xã Thái Niên và du khách thập phương tới vui hội, thành tâm kính lễ.

Dân tộc Việt đã trải qua mấy ngàn năm lịch sử chống giặc ngoại xâm oai hùng, rất nhiều nhà chính trị, quân sự, văn hóa lỗi lạc có công với dân, với nước được nhân dân đời đời tưởng nhớ, tôn thờ như: Ngô Quyền, Lê Lợi, Quang Trung, Lý Thường Kiệt, Đinh Bộ Lĩnh,… Trong số đó, Trần Hưng Đạo nổi lên là nhân vật kiệt xuất tài năng đức độ, văn võ song toàn; một nhân cách lớn, một thiên tài quân sự, người mà tên tuổi đã gắn liền với chiến công hiển hách lẫy lừng ba lần đánh tan quân xâm lược Nguyên - Mông, đặc biệt là chiến thắng Bạch Đằng. Với công đức vô bờ, sau khi ông mất, Trần Hưng Đạo đã được nhân dân suy tôn với cách gọi đầy tôn kính: “Đức Thánh Trần” hay còn gọi là Cửu Thiên Vũ Đế. Để tưởng nhớ công ơn của Ông cùng những tướng sĩ đã và nhân dân đã anh dũng chống giặc ngoại xâm, nhân dân khắp nơi cùng nhau lập đền thờ để bày tỏ lòng thành kính biết ơn sâu sắc.

Lễ vật được người dân thành tâm chuẩn bị kính dâng Đức Thánh và các vị thần linh tại Đền Đồng Ân.

Đền Đồng Ân là tên gọi có từ xa xưa với ý nghĩa là nhân dân đồng lòng biết ơn vị tướng dưới trướng Hưng Đạo Đại vương - Trần Quốc Tuấn, người đã có công trong cuộc chiến đánh đuổi giặc ngoại xâm Nguyên – Mông bảo vệ miền biên ải phía Bắc Tổ quốc. Tuy chưa xác định được chính xác niên đại của ngôi đền Đồng Ân nhưng căn cứ vào kết quả đào khảo sát khảo cổ đã phát hiện nhiều hiện vật có giá trị lịch sử tại nền móng đền Đồng Ân có rất sớm khoảng từ thời Lê (thế kỉ XVIII). Đây là một trong những di tích thờ Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn và có nhiều ý nghĩa tâm linh đối với người dân nhiều đời nay.

Các họa tiết trong Đền được chế tác tinh xảo, sơn son thiếp vàng tạo sự trang nghiêm, tôn quý.

Trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, đến nay Đền vẫn tọa lạc trên cánh đồng thuộc thôn Quyết Tâm, xã Thái Niên huyện Bảo Thắng. Với vị trí chiến lược nằm ven sông Hồng, thuộc cửa quan Bảo Thắng xưa kia, ngôi đền vừa là cột mốc văn hóa tâm linh đánh dấu chủ quyền lãnh thổ vùng biên ải vừa là một trong những nơi hoạt động cách mạng bí mật của quân dân Bảo Thắng trong các thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.

Tượng Đức Thánh Trần được đúc bằng đồng nguyên khối có trọng lượng hơn 3.000kg cùng hàng chục lượng vàng được người dân thành tâm cung đức trong quá trình hành lễ nấu và đúc tượng

Bí thư Đảng ủy xã Thái Niên, bà Lê Thị Thùy cho biết: Đền Đồng Ân là ngôi đền linh thiêng được người dân tín ngưỡng thờ phụng qua hàng trăm năm. Hàng năm khai Xuân, Đền mở hội lớn đón người dân và du khách khắp nơi về dâng hương tưởng nhớ “Đức Ông”, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa vụ bội thu, nhà nhà no ấm. Xã và chính quyền địa phương đang từng bước nâng cấp cơ sở hạ tầng để Đền sớm trở thành địa điểm du lịch tâm linh lớn cấp quốc gia.

Là thủ nhang của Đền từ năm 2008, bà Đặng Thị Vận, thủ nhang chia sẻ với phóng viên: Đền thiêng lắm, ngày tôi còn nhỏ, trước Đền là đường tàu sắt nối Lào Cai với các tỉnh vùng xuôi, cây cối rậm um tùm vắng người qua lại. Chỉ tay vào chiếc chuông cổ quý giá bị nứt vỡ treo trước ban thờ, bà Vận cho biết thêm, chiếc chuông này đã bị lấy đi, sau đó gặp biến cố rủi ro nên đã phải trả lại Đền. Sự việc chưa được kiểm chứng, nhưng đó là minh chứng về đức tin của người dân về sự linh thiêng, ứng nghiệm của Đền thờ Đức Thánh Trần.

Người dân và du khách luôn thành kính hướng về Đền Đồng Ân mỗi khi có dịp hành hương.

Ban Quản lý Đền cho biết, ngày 23/1 (âm lịch) hàng năm là ngày tổ chức Lễ hội đền Đồng Ân (còn gọi là khai ấn năm mới); lấy ngày 20/8 (âm lịch) hàng năm làm ngày tiệc chính (ngày giỗ), để du khách thập phương đến dâng hương tưởng nhớ Đức thánh Trần và các vị thần được thờ phụng nơi đây.

Ông Đỗ Ngọc Sơn, Chủ tịch UBND xã Thái Niên cho biết thêm: “Với những giá trị lịch sử qua công tác khảo cổ, năm 2016 Đền Đồng Ân đã được UBND tỉnh công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Được đầu tư xây mới kiên cố theo kiến trúc cổ “Tiền nhất, hậu đinh” trên diện tích quy hoạch rộng gần 18 ha. Người dân nơi đây vô cùng phấn khởi, tự hào, nhất tâm chung tay bảo tồn, xây dựng phát triển để Đền sớm xứng tầm là di tích lịch sử quốc gia; tạo nền móng cho phát triển kinh tế du lịch, góp phần từng bước nâng cao đời sống kinh tế, VHXH cho người dân”.

Với vị trí thuận lợi nằm ngay trung tâm huyện Bảo Thắng, Đền Đồng Ân hứa hẹn là điểm du lịch tâm linh hấp dẫn không thể bỏ qua khi đến trải nghiệm khám phá Lào Cai cùng nhiều di tích nổi tiếng khác trong huyện như: chùa Liên Hoa (xã Phong Niên); đền Ngòi Bo (xã Gia Phú); động Tiên đẹp nổi tiếng ở xã Xuân Quang; thác Đầu Nhuần ở xã Phú Nhuận,… Cùng với hệ thống các Đền linh thiêng của tỉnh Lào Cai như: Đền ông Hoàng Bảy, Đền Thượng, Đền Mẫu, Đền Cấm, Đền Quan, Đền Đôi Cô... Đây là những địa chỉ du lịch tâm linh thu hút hàng triệu lượt khách tham quan, chiêm bái, hành lễ hàng năm.

Xuân Trường