Ngôi chùa cổ dưới tán cây di sản

100 năm trôi qua, chùa Nổi vẫn trang nghiêm, trầm mặc nép mình dưới những tán cây cổ thụ, soi dòng Vàm Cỏ Tây đang chầm chậm trôi đều

Bước vào cổng chùa, chúng ta sẽ gặp ngay "cụ" trôm gần 200 tuổi đang tỏa bóng. Đường kính thân “cụ” có thể đến 2 người ôm. Trong khuôn viên sân chùa rợp mát dưới hàng dầu cổ thụ cùng nhau tỏa bóng.

Theo sư thầy tại chùa, các cây cổ thụ trong chùa đều là cây tự nhiên. Trước đây, phía sau chùa có một cây trôm lớn hơn “cụ” trôm trước cổng nhưng nhiều tác động từ con người nên cây chết. Ngôi cổ tự nép mình dưới tán cây già giữa vùng đồng nước Đồng Tháp Mười mới thanh bình, yên ả làm sao!

Người dân Đồng Tháp Mười vẫn kể với nhau rằng, Cổ Sơn tự còn được gọi là chùa Nổi vì khuôn viên chùa chưa bao giờ bị nước ngập dù nước có dâng cao đến đâu. Người cao tuổi trong vùng vẫn nói: “Ông bà xưa kể là nước nổi lên đến đâu thì gò và chùa nổi lên đến đó”. Vào những năm lũ lên cao, nhà dân quanh vùng đều chìm trong biển nước, ở chùa nước chỉ mấp mé ngoài sân.

Trong khuôn viên sân chùa rợp mát dưới hàng dầu cổ thụ cùng nhau tỏa bóng

Chùa được thành lập cách đây hơn 100 năm, sau nhiều lần bị xuống cấp, hư hỏng và chiến tranh tàn phá, năm 2001, chùa được đại trùng tu. Hiện nay, chùa được kiến tạo theo kiểu dáng truyền thống. Trước mặt chánh điện uy nghiêm với đôi rồng chầu, dọc theo hành lang là những hoa văn sen đúc nổi. Ngày đôi lần dưới tán cây, tiếng mõ công phu làm không gian thêm phần bình yên, an lạc.

Tấm biển nhỏ đề nghị phật tử, người viếng chùa không đốt nhang trong chánh điện đặt ở nơi dễ thấy. Người đến viếng chùa bằng cái tâm muốn tìm về chốn thinh lặng, bình yên, không nhất thiết phải nhang trầm nghi ngút khói, vừa lãng phí, vừa ảnh hưởng đến bầu không khí trong lành vốn có dưới những cội cây già. Có thể thấy, đó là một thông báo hết sức hợp lý, khoa học. Hàng năm, có khoảng 5.000-6.000 người đến viếng chùa, ngắm cảnh, đặc biệt là tập trung vào dịp tết, rằm tháng Giêng,… nếu ai cũng thắp một nén nhang, có lẽ cả không gian ngập trong nhang khói.

Chùa Nổi là di tích khảo cổ học, thuộc di chỉ cư trú tiền sử có kiến trúc Óc Eo bên trên. Trong suốt thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Mỹ, chùa Nổi là cơ sở cách mạng tin cậy của ta, góp phần xứng đáng vào thành tích anh hùng của xã Tuyên Bình. Hiện nay, trong khuôn viên chùa vẫn còn tấm bia ghi công của chùa.

Tiếp nối truyền thống đáng tự hào ấy, ngày nay, chùa Nổi vẫn luôn nhiệt tình ủng hộ cho các phong trào tại địa phương. Hàng năm, nhà chùa đều có các hoạt động từ thiện, xã hội: Làm cầu, đường, tặng quà cho hộ nghèo, tặng tập, sách cho học sinh,… Chủ tịch UBND xã Tuyên Bình - Tô Văn Đẹp cho biết: “Mùa dịch Covid-19 khiến du khách, khách hành hương lui tới chùa hạn chế, vì vậy nhà chùa cũng gặp chút khó khăn trong việc kết nối với mạnh thường quân. Tuy vậy, nhà chùa vừa hỗ trợ gạo cho "ATM gạo" của huyện, đồng thời tặng tập cho học sinh nghèo hiếu học”.

100 năm trôi qua, chùa Nổi vẫn trang nghiêm, trầm mặc nép mình dưới những tán cây cổ thụ, soi dòng Vàm Cỏ Tây đang chầm chậm trôi đều.

Phương Phương