Phú Quý - viên ngọc bích giữa Biển Đông

 

Tàu cập cảng Phú Quý, sau khi ổn định nơi lưu trú, đa số du khách thuê xe máy 150.000 đồng/ngày, tự đổ xăng, bắt đầu khám phá hòn đảo xinh đẹp với những điểm đến và những câu chuyện không thể bỏ qua. 

 

Ðảo Phú Quý còn có tên gọi Cù Lao Thu, hay những tên xưa nữa là Cổ Long, Thuận Tịnh, Cù Lao Khoai Xứ... Phú Quý cách TP Phan Thiết 56 hải lý (khoảng 104km) về phía Ðông Nam, cách quần đảo Trường Sa của nước ta 540km về hướng Tây Nam. 

 

Ðảo Phú Quý nằm giữa biển khơi khá xa đất liền, nhưng những di chỉ phát hiện cho thấy đảo đã có cư dân sinh sống từ lâu. Trải qua thời gian, Phú Quý là nơi cộng cư của nhiều dân tộc từ đất liền đến đây. Trong đó, người Kinh đông nhất và có mặt ở đảo khá sớm. Thời Trịnh - Nguyễn phân tranh (1627-1672) có không ít ngư dân ở các tỉnh ven biển miền Trung, thuộc cả Ðàng Ngoài và Ðàng Trong thuở ấy, lánh nạn giặc giã, hoặc đi đánh bắt xa bờ đôi khi gặp bão lớn nên lên đảo tá túc, dần dần định cư. Vào thời chúa Nguyễn Phúc Khoát (1738-1765), chính quyền Ðàng Trong đã kiểm soát dân cư trên đảo, lập thành ấp và làng. Ngày 26-12-1991, tỉnh Thuận Hải được tách thành 2 tỉnh Bình Thuận và Ninh Thuận, huyện đảo Phú Quý trực thuộc tỉnh Bình Thuận, gồm 3 xã Long Hải, Ngũ Phụng và Tam Thanh.

 

Ðến Phú Quý, nơi đầu tiên du khách khám phá là vịnh Triều Dương đẹp tuyệt với bãi cát trắng tinh như bột nghiền mênh mông dài hút mắt. Phía trên bãi là rừng dương xanh lá reo vi vu. Bãi biển thoai thoải, nước trong vắt thấy đáy. Du khách tha hồ tắm biển, chạy nhảy, đá bóng, tìm cá con hoặc ốc bị kẹt lại trong những vũng nước nhỏ khi thủy triều rút. Từ bãi Triều Dương, du khách mất chừng 15 phút đi tàu là đến hòn Tranh. Trên hòn không có dân cư sinh sống, du khách đến đây sẽ tận hưởng thiên nhiên hoang sơ, không khí trong lành, bơi lặn dưới đáy biển khám phá những rạn san hô, đi bắt cua ghẹ trong các gành, hốc đá... 

 

Hải đăng Phú Quý là nơi du khách nhất thiết phải đến, bởi hải đăng trên đỉnh núi Cấm, điểm cao nhất của đảo. Từ ngọn hải đăng du khách có thể quan sát toàn cảnh Cù Lao Thu đủ sắc màu như thôn xóm và nhà cửa phía dưới chân núi, đại dương thăm thẳm với muôn trùng sóng lượn bạc đầu, những cánh quạt điện gió sừng sững trên nền trời xanh lồng lộng, những con tàu đánh cá lớn nhỏ dọc ngang giăng câu, thả lưới…

 

Ðến Phú Quý, điều thú vị là du khách không chỉ được đắm mình trong biển xanh cát trắng, không khí trong lành; mà còn khám phá chiều sâu văn hóa của huyện đảo. Linh Sơn cổ tự là một trong những điểm đến như vậy. Ðây là ngôi chùa có hơn 100 năm tuổi nằm trên đỉnh Cao Cát, phía Bắc đảo Phú Quý, được người dân địa phương xem như ngọn núi thiêng. Du khách đến chân núi rồi đi bộ theo các bậc thang bằng đá để lên chùa. Linh Sơn cổ tự thoáng rộng, bề thế với lối kiến trúc truyền thống pha lẫn hiện đại độc đáo. Chùa là nơi cư dân trên đảo thành kính, tin tưởng cầu xin chư Phật, Bồ tát độ hộ cho ngư dân đi biển gặp may mắn, bình an. Trước cổng chùa có tượng Phật Bà Quan Âm hướng ra biển. Theo những bậc thang lên chùa, hai bên là rồng đá chạy dài lên tới cổng, rợp mát bóng cây sứ, phượng, hoa giấy... Những đêm trăng sáng, cảnh chùa huyền hoặc hư ảo như cõi tiên bồng. 

 

Trên đảo Phú Quý có 3 di tích, thắng cảnh cấp quốc gia. Ðầu tiên là Linh Quang tự có niên đại trên 250 năm, còn lưu giữ nhiều sắc phong và nhiều tượng Phật quý, thể hiện dấu ấn lịch sử, văn hóa, nghệ thuật thuộc về Phật giáo ở Phú Quý. Thứ hai là Vạn An Thạnh được xây dựng năm 1781 theo lối kiến trúc truyền thống đình làng (cùng thờ Thành Hoàng Bổn Cảnh nhưng ở làng gọi là “đình”, ở các vùng ngư nghiệp hoặc hải đảo gọi là “vạn”). Bên trong Vạn An Thạnh có nơi chứa xương cá voi gọi là Tẩm, hiện lưu giữ gần 100 bộ xương cốt của cá voi, rùa da. Thứ ba là Ðền thờ Công chúa Bàn Tranh. Tích xưa kể lại rằng công chúa Bàn Tranh xinh đẹp vì nghịch ý nhà vua nên bị kết tội phản nghịch và đày ra đảo. Ðền còn lưu giữ 3 bia thờ công chúa có niên đại khoảng 400 năm, các bức hoành phi, câu đối, chiêng, trống, chuông, chân đèn, đỉnh đồng, lư hương và 5 sắc của các đời vua triều Nguyễn phong tặng. Hàng năm, vào ngày mùng 3 tháng Giêng, Lễ hội Ðền thờ Công chúa Bàn Tranh được tổ chức trọng thể, mang sắc thái văn hóa độc đáo của người dân Phú Quý. 

 

Ðến Phú Quý, du khách được thỏa thích thưởng thức hải sản tươi ngon. Du khách thường ra cảng lúc tàu đánh bắt thủy sản của ngư dân về bến, trực tiếp chọn mua sau đó nhờ người dân chế biến giùm rồi trả cho họ ít tiền công. 

 

Phú Quý hiện nay là điểm đến hấp dẫn mới của du lịch Bình Thuận nói riêng và cả miền Trung.

 

Bài, ảnh: HOÀNG THÁM