Hang Tối dù không đẹp lộng lẫy như những hang động khác nhưng đi sâu vào trong lòng hang động, du khách được chiêm ngưỡng vẻ đẹp riêng biệt, hoang sơ và điều mà du khách cực kỳ thích thú là được tắm bùn thư giản ngay trong lòng hang động, bùn khoáng ở hang Tối 100% do thiên nhiên bồi tạo nên, có chứa hàm lượng lớn các hợp chất đa vi lượng khoáng với những công dụng tuyệt vời đem đến vô vàn lợi ích cho sức khỏe và làn da, tận hưởng những phút giây thư giãn thoải mái khi đắm mình vào thế giới tự nhiên, trải nghiệm các trò chơi trên sông như đu dây zipline vượt sông với chiều dài 400m, đu dây zipline ngắn, nhảy cầu mạo hiểm, chèo thuyền kayak, checkin Bè luồng, kim tự tháp, phao nổi..., thưởng thức các món ăn dân giả truyền thống mang đậm chất của người dân địa phương bên dòng sông Chày thơ mộng.

Sông Chày thơ mộng

Sông Chày là một trong những phụ lưu của sông Son, sở dĩ có tên thác Chày là bởi tiếng thác chảy nghe giống như tiếng chày giã gạo. Với chiều dài chỉ khoảng 10km nhưng sông Chày có nhiều ghềnh đá đẹp và chứa đựng giá trị sinh học đa dạng với nhiều loài động vật thủy sinh đặc trưng cho Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, trong đó hai loài cá chình hoa và cá mòi cờ hoa nằm trong sách đỏ thế giới.

Hang Tối được phát hiện vào năm 1990 với chiều dài gần 6.000 m, cao 80m, hiện vẫn giữ được vẻ hoang sơ huyền bí do không có hệ thống điện chiếu sáng nhân tạo. Hang đang còn nguyên sơ với hàng ngàn cột nhũ đá hình thù đa dạng, đặc sắc và là nơi ẩn cư của nhiều loài động vật như dơi, chim én. Đặc biệt, khu vực cửa hang cũng là nơi trú ẩn của loài voọc Hà Tĩnh - một trong những loài linh trưởng có tên trong sách đỏ của Việt Nam. Do nằm ngay bên sông, độ ẩm cao nên thạch nhũ tại Hang Tối được phủ một lượng rêu phong lớn tạo nên màu xanh đặc trưng.

Sông Chày nép mình dưới rặng núi đá vôi hùng vĩ, lặng lẽ chảy bên hàng cây cổ thụ, rồi tung mình qua bãi bồi nương ngô trên vùng cao xanh thẳm, lòng sông có nơi sâu đến hai chục mét với dòng chảy êm đềm, lãng mạn cùng màu nước trong xanh như ngọc bích tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình.

Nước sông xanh kỳ lạ, tạo cho du khách có cảm giác không nước sông nào xanh bằng. Một số nhà nghiên cứu giải thích do núi đá vôi bị bào mòn, can xi hòa tan từ hàng triệu năm nay làm cho dòng nước mãi xanh bất tận. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng, một thứ vi khuẩn tảo ăn vào đá vôi của con sông đã tạo ra ni tơ làm xanh nước sông. Không biết quan điểm nào đúng, nhưng có đi trên sông Chày chúng ta mới cảm nhận được màu xanh của nó biếc hơn cả da trời. Ở từng đoạn sông, dòng nước lại có nhiều màu sắc khác nhau như: xanh ngọc, xanh lục, vàng…

Dòng sông xanh màu ngọc bích

Hai bờ sông được kết tuyến bởi vô số bờ bãi đá vôi. Nước chảy từ ngàn xưa đã đẽo gọt đá vôi thành những “kiến trúc” trông rất lạ mắt. Buổi sáng, những tán cây sung cổ thụ soi mình xuống sông khoe dáng, đẹp như bức tranh thủy mặc. Không những đẹp, sông Chày còn chứa khu hệ cá quan trọng bậc nhất của Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Những loài cá mát, cá leo, cá chình cờ hoa, cá mòi cờ hoa và hàng chục loài cá có nguồn gốc từ biển sống ở đây là sự độc đáo của con sông chảy giữa núi rừng Di Sản. Có hai loài cá nằm trong sách đỏ thế giới sống ở đây là cá chình hoa và cá mòi cờ hoa đã gây sửng sốt các nhà ngư loại học thế giới.

Ngoài chiêm ngưỡng những dãy núi hùng vĩ tiêu biểu cho địa hình ở Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, những cánh đồng ngô, du khách còn có dịp trải nghiệm đời sống sinh hoạt văn hóa của người dân bản địa tại các làng cổ ven sông như: Hà Lời, Na, Phong Nha, Trằm, Mé, Chày Lập…

Tháng 9 năm 2014, Ban Quản lý VQG Phong Nha - Kẻ Bàng đã xây dựng hệ thống đu dây tự do tại bến thuyền sông Chày - hang Tối. Trong chương trình Lễ hội hang động Quảng Bình năm 2015, đại diện Tổ chức kỷ lục Việt Nam đã trực tiếp trao chứng nhận cho công trình này là “công trình đu dây tự do với 02 sợi cáp dài nhất Việt Nam”. Đây là công trình duy nhất và lần đầu tiên có mặt tại Quảng Bình, đã thu hút một lượng lớn du khách tham gia, đặc biệt là khách nước ngoài.

Zipline sông Chày - hang Tối

Nổi bật tại đây là trò chơi zipline - đu dây tự do. Hoạt động này bao gồm hai hình thức là tuyến zipline 400m từ đài quan sát đến cửa hang Tối và tuyến zipline ngắn từ bờ ra giữa sông rồi thả tự do dưới làn nước sông Chày. Chỉ với hơn một phút, khách du lịch có cảm giác như được bay lượn trên quãng đường di chuyển từ đài quan sát đến cửa Hang Tối.

Chính nhờ hang Tối mà các nhà khoa học biết được khối núi đá vôi Kẻ Bàng có nguồn gốc từ đại dương cổ đại. Những vận động kiến tạo từ xa xưa đã nâng đáy biển lên, hàng tỷ tỷ loài nhuyễn thể có vỏ chết đi tạo ra khối núi đá vôi Kẻ Bàng là di sản thiên nhiên thế giới hôm nay. Hang Tối còn là nơi cung cấp mẫu chuẩn nhất về loài cua hoàn toàn mới trên thế giới mà mẫu của nó hiện đang được trưng bày ở Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Singapore.

Càng đi sâu vào bên trong hang càng dễ dàng cảm nhận hơi lạnh từ đá tỏa ra. Tại đây, du khách cần trang bị đèn pin đội đầu, áo phao và tuân thủ một số quy định như không mang giày dép, thức ăn, vật dụng lạ... Du khách sẽ có trải nghiệm vô cùng thú vị khi có dịp tắm bùn thiên nhiên hay bơi qua hồ Thủy Tiên, hồ Bồng Lai mát lạnh. Đặc biệt, du khách có thể thả mình vào hố bùn loãng tinh khiết được bào mòn và tinh lọc bởi các núi đá vôi. Với 15 phút để trải nghiệm hoạt động này, mọi người thường được khuyến cáo hạn chế bôi các loại kem để bảo tồn lớp bùn tự nhiên.

Thú vị tắm bùn hang Tối

Cây xanh trên thạch nhũ ở hang Tối là một ghi nhận mới mẻ và gây sững sốt cho người đến chiêm ngưỡng. Vì sao cây cối lại sống được ở đây là một câu hỏi thú vị. Và sự trả lời về đề bài này cũng dẫn đến những tìm hiểu lý thú.  Đó là câu chuyện truyền kỳ của cây cỏ đối với môi trường sống khắc nghiệt. Ngay sau cửa hang có một cột thạch nhũ khổng lồ, phía mặt của nó hứng ánh sáng mặt trời, chính ánh sáng đã kích thích độ ẩm và tạo điều kiện cho rêu tảo xuất hiện, từ đó những mầm sống của dương xỉ bám vào và sinh trưởng. Nhưng từ đâu những loài thực vật lại “có chân” để di biến vào hang động là một câu chuyện của các nhà nghiên cứu vừa khám phá. Chính gió đã đưa mầm sống của dương xỉ vào từng hốc ngách của thạch nhũ cổ xưa.

Du lịch sông Chày - hang Tối không chỉ giúp du khách có những phút giây thư giãn thoải mái mà còn đem lại cho những ai ưa khám phá một kho tàng kiến thức bổ ích về địa chất và sự đa dạng sinh học ở Việt Nam.

Sông Chày - hang Tối là sự lựa chọn lý tưởng, độc đáo đem đến cho du khách một trải nghiệm tuyệt vời, lý thú./.

Hiện nay Trung tâm Du lịch Phong Nha - Kẻ Bàng khai thác chương trình tour độc đáo cho điểm du lịch này.

Lương Công Thành