Hành trang lữ khách

Lễ mừng lúa mới của đồng bào CơTu – Tây Giang (Quảng Nam)

Cập nhật: 05/02/2010 08:02:25
Số lần đọc: 2923
Ở huyện vùng cao Tây Giang, mùa xuân về gắn liền với lễ mừng lúa mới của đồng bào Cơtu. Để chuẩn bị lễ hội này, nam thanh niên lo quét dọn nhà cửa, đắp sửa lại đường đi, sân làng, sắp xếp lại các vật dụng tại gươl sạch sẽ; đem các dụng cụ sản xuất vào gươl để trưng bày “báo cáo” kết quả công việc của năm và đi bắt con chim, sóc, ốc, cá… về để làm lễ vật.

Các nghệ nhân thì thử lại chiêng, trống của làng để nghe cho đúng âm, đúng điệu. Mẹ chị và thiếu nữ miền sơn cước thì chuẩn bị trang phục truyền thống, các loại gùi… để sớm mai lên rẫy tuốt những hạt lúa vàng về cho làng. Đặc biệt, người có uy tín trong làng được cử đi mời khách tham dự lễ hội của làng mình. Cả làng náo nức chuẩn bị cho ngày hội.

 

Từ lúc ông mặt trời chưa thức dậy, đồng bào đã mang các phẩm vật lên rẫy để cúng Giàng. Tại rẫy, người mẹ có uy tín nhất của làng chọn nơi lúa trĩu bông nhất buộc mớ lúa (Mẹ lúa) lại và ngắt 3 bông lúa buộc riêng bỏ vào gùi, đồng thời tuốt ít bông đưa cho chị em một ít và khấn: “Aroo tmêê, kbhêê chă đêệng; bịng zơng bịng đông; puôn cnắt chpắt chnêếh bịng gọ goi; toi đớc hazi kvan kbhố, crêê liêm…”. (Lúa mới đừng tổn hao, đông đầy kho, bốn miếng sáu hạt nở đầy nồi, tạo cho chúng tôi giàu no, yên ổn). Sau đó những phụ nữ Cơtu bắt đầu dùng tay tuốt lúa bỏ vào một dụng cụ gọi là teo. Lúa đã đầy gùi mang về làng, tiếp tục thực hiện các công đoạn để làm ra hạt gạo từ lúa mới.

 

Sau khi cúng Giàng và ăn mừng lúa mới tại nhà riêng, các gia đình mang cơm, thịt, ống cá nướng… đến gươl dâng cho làng ăn chung phần lúa mới của gia đình mình (người Cơtu gọi tục này là Cha đhbưh). Tại gươl, già làng bắt đầu các nghi thức cúng Giàng; cầu mong Giàng, thần linh cho họ mạnh cái tay, khỏe cái chân để làm ra nhiều lúa, dân làng giàu có, khỏe mạnh và tổ chức hát lý, kể chuyện, nói cười vui vẻ.

 

Già làng Clâu Nâm ở làng Pơrning (xã Lăng, huyện Tây Giang) cũng không quên lấy những bông lúa từ rẫy mang về cắm lên nơi trang trọng nhất của gươl và báo với thần linh: “Lúa mới đã về nhà, mong Giàng phù hộ độ trì, lúa chất đầy kho, bụng no đủ cả năm! ”.

Nguồn: Báo Quảng Nam

Cùng chuyên mục