Họp họ ngày xuân - Phong tục tập quán của người Việt
Khi đi mỗi người mang theo miệng bát gạo với ba hoặc năm nghìn đồng tùy theo họ quy định. Sau khi tập trung đông đủ, ông trưởng tộc sẽ phân chia công việc. Một nhóm lo đi chợ, bếp núc chuẩn bị cơm nước, giúp nhà có nhiệm vụ “chắp tịch”. Nhóm này gồm năm sáu trai đinh tuổi trung niên có khả năng nấu nướng, chế biến thức ăn. Nhóm thứ hai, đi thăm lăng với tâm nguyện mời ông bà tổ tiên về ăn Tết với cháu con. Số này tập trung toàn bộ con cháu trong họ, do một người cao tuổi nắm được tất cả các điểm đặt mộ tổ dòng họ dẫn đầu. Khi đi họ thường cầm theo cuốc, dao vài thẻ hương để rẫy cỏ, chặt cây trên mộ rồi thắp hương mời tổ tiên về thụ lộc. Các cụ thường đội khăn đóng, mặc áo the, chống gậy vừa đi vừa kể về từng vị trí các ngôi mộ tổ đặt trên các cánh đồng. Bọn trẻ con quần áo mới xúng xính, chạy lon ton theo bước chân người lớn. Đến trước mỗi ngôi mộ, sau khi thắp hương khấn vái, các cụ đều gọi con cháu đứng quây quần rồi nói lại rành rọt ngôi mộ tổ này thuộc cành nào ? Chi nào ? Tổ đời thứ mấy ? Được thờ phụng ở đâu ? Những lúc như thế không khí trang nghiêm, thiêng liêng lắm. Tất cả già trẻ, lớn bé đều đứng im. Đây chính là dịp con cháu được ôn lại nguồn gốc tổ tông và có trách nhiệm ghi nhớ, lưu giữ truyền lại cho đời sau.
Sau khi đi viếng hết các mộ, thường là trong một buổi sáng, mọi người trở về nhà thờ họ. Tất cả tập trung để nghe một người có trách nhiệm việc trông coi, bổ sung tộc phả thông báo về các việc họ đã làm trong năm qua. Từ đóng góp xây dựng, sửa chữa mồ mả, nhà thờ và các việc liên quan đến họ tộc đều được thống kê, thông báo rành mạch. Rồi những dự định công việc của họ phải làm trong năm mới. Đầu tiên là phần tự nguyện đóng góp tiền bạc, công sức, ai góp bao nhiêu tùy tâm như là tiền công đức xây dựng. Sau khi có thống kê về tài chính, thiếu đủ bao nhiêu sẽ được phân bổ về các chi, các cành có trách nhiệm đóng góp tiếp. Việc bổ sung vào tộc phả những sự kiện trong năm như sự thăng quan, tiến chức, con cháu học hành đỗ đạt, chi nào, cành nào thêm người, mất người... Trước khi chấp bút bổ sung vào tộc phả mọi sự kiện, từng câu, từng chữ, đều được các trưởng cành, trưởng chi, trưởng tộc bàn bạc kỹ lưỡng. Vào ngày này, những người đi xa thường xin phép được trích ghi phần phả tộc chi mình, cành mình hoặc hỏi han kỹ lưỡng phần quan hệ trong họ mà mình chưa hiểu. Để giải thích thấu đáo điều này đôi khi các cụ cũng tranh cãi kịch liệt, bởi ai cũng giữ cái lý của mình. Thường thường mọi việc rồi cũng đều suôn sẻ cả. Cũng nhờ có những lần họp họ thế này mà anh trên, em dưới mới có dịp nhận nhau, mới biết được quan hệ họ hàng, dòng tộc.
Mọi việc họ bàn bạc hoàn tất cũng vào khoảng 12 giờ trưa, bữa cỗ được dọn ra. Theo thứ bậc vai vế sắp xếp các cụ đầu cành, trưởng họ ngồi mâm trên rồi lần lượt đến các con, các cháu. Trong bữa ăn, thường bàn luận việc trong năm nhà ai làm được nhà mới, con cháu nhà ai vào đại học, hoặc đi lính... Tất cả diễn ra vui vẻ, ấm cúng như không khí trong một gia đình gồm nhiều thế hệ.
