“Gốm cổ Champa Bình Định”
Thật ra, tính từ thời điểm năm 1974, khi gốm Gò Sành lần đầu tiên được công bố, đến nay, cũng đã có những dấu mốc nghiên cứu quan trọng. Trong đó, đáng chú ý là vào năm 1998, dựa trên những hiện vật gốm nằm trong sưu tầm của Hà Thúc Cần, nhà nghiên cứu gốm cổ người Mỹ Roxana Brown đã dành hẳn một chương trong luận văn Tiến sĩ của mình viết về dòng gốm Gò Sành.
Tiếp đến, những năm 1990, Viện Khảo cổ học Việt Nam và các nhà khoa học Nhật Bản đã tiến hành khai quật Gò Sành (huyện An Nhơn) lần thứ I. Trong 5 năm, các nhà khoa học đã tiến hành 4 đợt khai quật và đã có 5 lò nung cổ độc đáo được khám phá. Đến tháng 6 năm 2002, các nhà khảo cổ học Việt
Những cuộc khai quật này đã khẳng định thêm những vấn đề còn tồn nghi về sản phẩm nung, kỹ thuật xây dựng lò cũng như những vấn đề về chủ nhân và niên đại mà trước đó, chưa đủ cơ sở để khẳng định. Tuy nhiên, những phát hiện mới ấy cũng chỉ được đưa ra trong các thông báo khảo cổ học hàng năm của Viện Khảo cổ học Việt
Bởi vậy, “Gốm cổ Champa Bình Định” một cuốn sách nhận diện tương đối đầy đủ và có hệ thống về dòng gốm này, là hết sức cần thiết trong nghiên cứu hiện nay.
Cuốn sách đã hệ thống lại những tư liệu và kết quả nghiên cứu từ trước đến nay về các lò gốm Champa Bình Định, chủ yếu dựa trên tư liệu khai quật tại hai trung tâm Gò Sành và Gò Hời. Điều thuận lợi là tác giả cũng chính là một trong những nhà khoa học trực tiếp tham gia khai quật, nên những khảo tả trong cuốn sách là hết sức tỉ mỉ và chi tiết.
Và từ đặc trưng các loại hình lò nung tại hai trung tâm sản xuất này, cùng những loại hình sản phẩm được sản xuất, tác giả đã rút ra đặc trưng chung và riêng của từng khu lò, để nhận diện hai giai đoạn của kỹ thuật xây dựng lò gốm Chăm và nêu lên quan điểm về niên đại và chủ nhân của các khu lò gồm cổ Bình Định. Đồng thời, với việc tìm hiểu về gốm Champa Bình Định trên thị trường trao đổi trong nước và ngoài nước, tác giả cũng bước đầu tìm hiểu lịch sử phát triển nội, ngoại thương của Champa xưa.
