Ðánh thức tiềm năng du lịch Tủa Chùa (Điện Biên)
Hiện nay, huyện có 3 hang động được công nhận di sản văn hóa cấp quốc gia gồm: Hang động Xá Nhè và Khó Chua La (xã Xá Nhè); hang động Pê Răng Ky (xã Huổi Só) được hình thành do biến động địa chất cách đây hàng triệu năm, bao bọc xung quanh là hệ thống rừng tái sinh. Rừng thông rộng 47ha trên địa bàn xã Trung Thu thích hợp cho các hoạt động leo núi, cắm trại. Bãi đá cổ Tả Phìn (xã Tả Phìn) lại hấp dẫn những du khách ưa phám phá. Còn tại xã Sín Chải là rừng chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi, khách du lịch có thể trải nghiệm hái chè cây cao, tự tay sao chè và thưởng thức vị chè đậm đà hương vị núi cao. Bên cạnh đó, huyện Tủa Chùa có diện tích lòng hồ Thủy điện Sơn La kéo dài từ thị xã Mường Lay đến huyện Quỳnh Nhai (tỉnh Sơn La) có tiềm năng phát triển dịch vụ du lịch đường thủy, du ngoạn lòng hồ, ngắm cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ.
Tủa Chùa có 7 dân tộc sinh sống, gồm: Mông, Thái, Kinh, Khơ Mú, Dao, Hoa, Phù Lá. Trong đó dân tộc Mông chiếm 73%, vì lẽ đó mà Tủa Chùa được coi là vùng đất phản ánh đầy đủ các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của dân tộc Mông. Ðặc trưng hấp dẫn du khách là trải nghiệm chợ phiên vùng cao tại 2 xã: Tả Sìn Thàng (họp ngày Tý, Ngọ) và Xá Nhè (họp ngày Mão, Dậu). Nơi đây hội tụ đủ màu sắc của các dân tộc trên địa bàn, là nơi mua bán, trao đổi những đặc sản địa phương như: Lợn cắp nách, rượu Mông Pê, gà xương đen, cá sông Ðà, chè cổ thụ… và các sản phẩm thủ công truyền thống của các dân tộc trên địa bàn.
Ðể “đánh thức” tiềm năng du lịch và xây dựng du lịch dần trở thành ngành kinh tế chủ lực, năm 2018 Huyện ủy Tủa Chùa đã ban hành Nghị quyết số 32 về phát triển du lịch giai đoạn 2018 - 2025, định hướng đến năm 2030. UBND huyện đã xây dựng kế hoạch, chương trình hành động để cụ thể hóa các mục tiêu của nghị quyết. Từ năm 2018 đến nay, tuy đang trong quá trình kiến thiết, xây dựng song việc phát triển du lịch - dịch vụ của huyện Tủa Chùa đã đạt được một số kết quả. Cấp ủy, chính quyền các cấp và các cơ quan, đoàn thể tăng cường tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu tiềm năng về du lịch của huyện. Ðến nay, huyện đã có một số sản phẩm du lịch như: Xây dựng được một số tour, tuyến du lịch như: Du lịch khám phá Tủa Chùa 3 ngày 2 đêm; du lịch khám phá lòng hồ sông Ðà; xây dựng quy hoạch và một số mô hình điểm phát triển homestay tại 4 xã: Mường Báng, Tủa Thàng (homestay dân tộc Thái) và Tả Phìn, Xá Nhè (homestay dân tộc Mông); gắn du lịch văn hóa với 3 chợ phiên: Thị trấn Tủa Chùa, Tả Sìn Thàng và Xá Nhè; từ năm 2019, xã Xá Nhè đã thành lập Ban Quản lý di tích quốc gia hang động Khó Chua La và hang động Xá Nhè, bước đầu thí điểm thu vé tham quan. Năm 2019, huyện Tủa Chùa đã thu hút được trên 13.000 lượt khách đến tham quan, trải nghiệm.
Ông Nguyễn Xuân Bắc, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Tủa Chùa cho biết: Thời gian tới, huyện tiếp tục tập trung tuyên truyền, quảng bá tiềm năng và các sản phẩm du lịch trên các phương tiện thông tin đại chúng và các website du lịch, mạng xã hội để thu hút du khách, nhà đầu tư đến với Tủa Chùa. Bên cạnh đó, huyện phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức các khóa tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ văn hóa, chính quyền các xã, thị trấn, cộng đồng thôn, bản về phát triển du lịch cộng đồng; đào tạo, bồi dưỡng hướng dẫn viên du lịch; phương pháp xây dựng mô hình du lịch homestay…