Cần thiết phải xây dựng Bộ chỉ số đánh giá hiệu quả hoạt động điểm đến du lịch thông minh
Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Nguyễn Lê Phúc phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: TITC
Khai mạc hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Nguyễn Lê Phúc nhận định chuyển đổi số đã và đang làm thay đổi ngành du lịch. Đảng và Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương phát triển du lịch thông minh. Bộ VHTTDL đã triển khai “Đề án ứng dụng công nghệ của công nghiệp 4.0 để phát triển du lịch thông minh, thúc đẩy du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn” với mục tiêu xây dựng hệ sinh thái thông minh, đồng bộ trên cơ sở tiếp cận những công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới.
Một trong các nhiệm vụ trọng tâm của Đề án là nghiên cứu, xây dựng các chỉ số đánh giá về hiệu quả hoạt động cho điểm đến du lịch thông minh. Các chỉ số là công cụ để đo lường hiệu quả của điểm đến trong việc ứng dụng công nghệ để phát triển du lịch thông minh. Các chính sách, kế hoạch và quyết định trong việc phát triển điểm đến thông minh dựa vào các chỉ số sát với thực tiễn, khoa học và hiệu quả hơn. Các chỉ số cũng giúp cho việc đánh giá thành công của điểm đến một cách khách quan và minh bạch hơn.
Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin du lịch Phan Thị Thái Hà phát biểu đề dẫn. Ảnh: TITC
Phát biểu đề dẫn, bà Phan Thị Thái Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin du lịch cho biết, tại Việt Nam, du lịch thông minh đã được quan tâm nghiên cứu nhiều trong thời gian qua. Thực tế ứng dụng công nghệ để phát triển du lịch thông minh cũng diễn ra sôi nổi từ trung ương đến địa phương và các điểm đến trong cả nước. Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã có các giải pháp mang tính chất nền tảng để phát triển du lịch số, hệ sinh thái du lịch thông minh ở Việt Nam, các địa phương đã rất năng động, tích cực trong việc chuyển đổi số, phát triển du lịch số, du lịch thông minh. Tuy nhiên, việc đánh giá hiệu quả của du lịch thông minh tại các địa phương cũng như các khu/điểm du lịch ứng dụng công nghệ và các nghiên cứu về các chỉ số đánh giá cho điểm đến du lịch thông minh ở Việt Nam vẫn là một khoảng trống.
Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: TITC
Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này, Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) đang triển khai thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ “Xây dựng bộ chỉ số đánh giá hiệu quả hoạt động cho điểm đến du lịch thông minh” với mục tiêu là đưa ra được một bộ chỉ số để đánh giá hiệu quả hoạt động cho điểm đến du lịch thông minh.
Việc nghiên cứu và xây dựng các chỉ số KPI để đo lường hiệu quả hoạt động của các điểm đến du lịch thông minh tại Việt Nam một cách đồng bộ và toàn diện nhằm giúp cho các địa phương và doanh nghiệp trong ngành du lịch có thể đánh giá được hiệu quả của các hoạt động và nâng cao chất lượng dịch vụ để phát triển bền vững hơn.
Hội thảo khoa học hôm nay được tổ chức nhằm tổng hợp ý kiến của các bên liên quan về việc xây dựng và áp dụng bộ chỉ số đánh giá hiệu quả hoạt động điểm đến du lịch thông minh ở Việt Nam.
TS. Lê Phương Anh đại diện nhóm nghiên cứu (Trung tâm Thông tin du lịch) trình bày đề án. Ảnh: TITC
Thay mặt nhóm nghiên cứu, TS. Lê Phương Anh (Trung tâm Thông tin du lịch) đã trình bày khái niệm điểm đến du lịch thông minh, phương pháp triển khai, kinh nghiệm quốc tế, quy trình xây dựng bộ chỉ số. Theo đó sau khi xác định mục tiêu xây dựng chỉ số, phạm vi đánh giá gồm hai cấp tỉnh/thành phố và khu/điểm du lịch đã được công nhận, khung logic bộ chỉ số, nhóm thực hiện đã lên dự thảo bộ chỉ số lần 1. Sau khi tham vấn chuyên gia, các đối tượng mục tiêu và các bên liên quan đã hình thành dự thảo bộ chỉ số lần 2 với 90 chỉ số chia thành 10 nhóm. Dựa trên các tham luận của các chuyên gia tại hội thảo khoa học và kết quả khảo sát thực địa và khảo sát điều tra thông qua Phiếu thu thập thông tin, nhóm thực hiện sẽ điều chỉnh, bổ sung, sửa đổi chỉ số và hoàn thiện bộ chỉ số lần 3.
Sau hội thảo hôm nay, nhóm nghiên cứu sẽ xây dựng phương pháp tính toán cho bộ chỉ số; tổ chức tọa đàm lấy ý kiến chuyên gia; tiếp tục điều chỉnh, bổ sung, sửa đổi các chỉ số; đánh giá tính khả thi việc triển khai để hoàn thiện bộ chỉ số báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Các đại biểu tại hội thảo đều đánh giá cao ý nghĩa và tầm quan trọng của đề tài khoa học “Xây dựng bộ chỉ số đánh giá hiệu quả hoạt động cho điểm đến du lịch thông minh”, cho rằng đây là cơ sở rất quan trọng để các điểm đến du lịch thực hiện việc chuyển đổi số, phát triển du lịch thông minh một cách bài bản, hiệu quả.
TS. Trương Sỹ Vinh - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TITC
Theo TS. Trương Sỹ Vinh - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam), ở nước ta hiện nay đã sử dụng nhiều thuật ngữ "điểm đến du lịch" nhưng chưa có một định nghĩa chính thức nào. Cùng với đó, khái niệm quản lý điểm đến, tổ chức quản lý điểm đến du lịch chưa được định hình rõ ràng. Vì vậy, cần có những nghiên cứu làm rõ khái niệm, mô hình về điểm đến du lịch nói chung và điểm đến du lịch thông minh trong điều kiện của Việt Nam; làm rõ các khái niệm và nội hàm liên quan đến điểm đến du lịch thông minh đã nêu trên như tính sáng tạo, tính bền vững, khả năng tiếp cận trong một hệ sinh thái công nghệ của điểm đến cũng cần được làm rõ.
Bên cạnh đó, cần có tiêu chí đánh giá để xác định điểm đến du lịch là điểm đến du lịch thông minh (năm 2016, Bộ VHTTDL ban hành Bộ tiêu chí đánh giá điểm đến du lịch dành cho các Khu du lịch và điểm du lịch, tuy nhiên, bộ tiêu chí này chưa dùng được đối với điểm đến du lịch thông minh).
TS. Phạm Lê Thảo - Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý lữ hành (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TITC
Trao đổi về vai trò của cộng đồng trong phát triển du lịch thông minh tại các điểm đến du lịch, TS. Phạm Lê Thảo - Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý lữ hành (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) nhấn mạnh đến vai trò của các cơ sở kinh doanh các dịch vụ trong tham gia xây dựng cơ sở dữ liệu du lịch quốc gia; ứng dụng công nghệ, nền tảng số trong việc hình thành các dịch vụ, các sản phẩm phù hợp điều kiện của hộ gia đình và cá nhân. Thúc đẩy các hoạt động xúc tiến quảng bá, xúc tiến bán sản phẩm theo mô hình thương mại điện tử trong du lịch. Tham gia đào tạo, tập huấn để nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin, kỹ thuật số nhằm đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực cho phát triển du lịch thông minh.
Phó Giám đốc Sở Du lịch Lào Cai Lại Vũ Hiệp phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TITC
Với vai trò là cơ quan quản lý du lịch ở địa phương, ông Lại Vũ Hiệp - Phó Giám đốc Sở Du lịch Lào Cai cho biết trong thời gian qua tỉnh rất quan tâm đến phát triển du lịch thông minh, tuy nhiên còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Do đó, ngành du lịch tỉnh rất vui mừng khi Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã triển khai nghiên cứu xây dựng bộ chỉ số đánh giá hiệu quả hoạt động cho điểm đến du lịch thông minh. Đồng thời ông đề xuất cần có được bộ chỉ số đánh giá đồng nhất, bao trùm, hướng tới đối tượng là địa phương cấp tỉnh, huyện và các khu/điểm du lịch; có thang điểm đánh giá cụ thể, tổ chức hướng dẫn các địa phương, đơn vị triển khai áp dụng trên thực tế; có nền tảng công nghệ dễ sử dụng, đồng bộ, liên thông.
Giám đốc Trung tâm hoạt động văn hóa, khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám Lê Xuân Kiêu phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TITC
Chia sẻ về hiệu quả của ứng dụng công nghệ thông tin trong phát triển du lịch tại điểm, ông Lê Xuân Kiêu - Giám đốc Trung tâm hoạt động văn hóa, khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám cho biết khi Văn Miếu - Quốc Tử Giám tiến hành áp dụng công nghệ vào trong công tác quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị di sản và phát triển du lịch thông minh đã tạo ra môi trường làm việc văn minh, công khai, minh bạch và được quản lý khoa học, tiết kiệm được chi phí. Khu di tích đã áp dụng một số sản phẩm công nghệ mang lại hiệu quả rõ rệt như hệ thống vé điện tử do Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) hỗ trợ thực hiện với những tính năng hiện đại đã mang lại trải nghiệm tốt hơn nhiều cho du khách tham quan, doanh nghiệp lữ hành, hướng dẫn viên. Cùng với đó là áp dụng hệ thống thông tin điện tử về di tích được thể hiện qua mã QR, các ki-ốt thông tin, màn hình cung cấp những thông tin về lịch sử hình thành, phát triển cũng như các giá trị của di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Áp dụng hệ thống thuyết minh tự động, sách công nghệ, và gần đây nhất là đưa vào tour đêm tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám trên cơ sở ứng dụng công nghệ trình diễn ánh sáng đã mang lại ấn tượng và trải nghiệm độc đáo cho du khách.
Giám đốc Công ty du lịch Travelogy Vũ Văn Tuyên trao đổi tại hội thảo. Ảnh: TITC
Đại diện công ty du lịch, ông Vũ Văn Tuyên - Giám đốc Công ty du lịch Travelogy trao đổi về một số bất cập và khó khăn của doanh nghiệp trong phát triển du lịch thông minh, trong đó phải kể đến hạn chế trong kết nối cơ sở dữ liệu với chuỗi cung ứng dịch vụ, hiệu quả của các nền tảng số du lịch. Ông cũng đề nghị cần thúc đẩy việc tích hợp dữ liệu của địa phương, đơn vị vào cơ sở dữ liệu lớn về du lịch của quốc gia.
Kết luận hội thảo, Phó Cục trưởng Nguyễn Lê Phúc đánh giá rất cao các ý kiến phát biểu tâm huyết, thiết thực của các đại biểu, cơ bản đồng thuận cao với sự cần thiết xây dựng bộ chỉ số đánh giá hiệu quả điểm đến du lịch thông minh. Bộ chỉ số sẽ là công cụ quan trọng để phát triển các điểm đến du lịch thông minh, phù hợp với định hướng chiến lược hiện nay của ngành du lịch. Phó Cục trưởng đề nghị nhóm nghiên cứu tổng hợp, tiếp thu các ý kiến đóng góp tại hội thảo để tiếp tục hoàn thiện bộ chỉ số, báo cáo cấp có thẩm quyền.
Trung tâm Thông tin du lịch