Phong Ðiền là địa phương có nhiều món ngon độc đáo, trong ảnh bánh canh vịt xiêm và bánh ít trần nhưn vịt xiêm của cô Lâm Thị Khuya thu hút nhiều du khách.

Ðịnh hướng phát triển du lịch ẩm thực

Booking.com đã khảo sát gần 28.000 du khách tại 33 quốc gia, vùng lãnh thổ… về xu hướng du lịch năm 2024. Theo đó, khám phá ẩm thực là 1 trong 7 xu hướng được nhiều du khách lựa chọn. Cụ thể, có đến 61% người được hỏi muốn tìm hiểu về nguồn gốc của những món ăn ở các điểm đến, 81% người được hỏi cho biết họ muốn thử các món ăn địa phương. Trong khi đó, có đến 73% du khách Việt thích được khám phá các món ăn “nhất định phải thử” khi đến một địa điểm mới.

Thực tế, ẩm thực Việt Nam đa dạng với nhiều trải nghiệm để du khách khám phá. Tạp chí du lịch Travel + Leisure (Mỹ) bình chọn Việt Nam là điểm đến có nền ẩm thực hấp dẫn khu vực châu Á năm 2023, với nhận định “Ẩm thực Việt Nam chắc chắn là nền văn hóa ẩm thực sở hữu những món ăn tươi ngon, hương vị đậm đà. Ðất nước này được biết đến với cảnh quan tuyệt đẹp và kho tàng ẩm thực phong phú. Bất kỳ nơi nào bạn đến đều sẽ bắt gặp những món ngon địa phương ngay trên vỉa hè, khiến bạn say mê, đắm chìm trong những trải nghiệm mới thú vị”. Trang du lịch The Travel (Canada) cũng công bố danh sách 10 quốc gia có nền ẩm thực hấp dẫn hàng đầu thế giới, trong đó Việt Nam vinh dự đứng ở vị trí thứ 5 trong danh sách bình chọn từ độc giả. Còn Traveller (Úc) đã đề xuất bánh cuốn của Việt Nam là 1 trong 10 món ăn hấp dẫn mà du khách cần thưởng thức trong năm 2023. Bản đồ ẩm thực thế giới TasteAtlas cũng đã công bố top 95 nền ẩm thực hấp dẫn nhất thế giới năm 2023, trong đó Việt Nam đứng thứ 20.

Ông Hà Văn Siêu, Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, đánh giá: “Ẩm thực có vai trò quan trọng trong tạo nên cảm xúc cho du khách ở mỗi điểm đến. Do đó, ẩm thực không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển du lịch và kinh tế - xã hội, mà còn đóng góp cho việc xây dựng hình ảnh, vị thế của Việt Nam trên thế giới”. Theo đó, du lịch ẩm thực được xác định là một trong những dòng sản phẩm quan trọng trong Chiến lược Phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030. Nhiều công tác thúc đẩy xây dựng thương hiệu ẩm thực Việt được thực hiện. Cụ thể, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã thông qua đề án “Biến tấu vạn nguyên liệu, nấu triệu món Việt”. Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam (VCCA) cũng đã triển khai đề án “Xây dựng và phát triển văn hóa ẩm thực Việt Nam thành thương hiệu quốc gia, giai đoạn 2022-2024” (Ðề án) với mục tiêu tìm kiếm, phục dựng, bảo tồn, phát huy và phát triển nền văn hóa ẩm thực Việt Nam. Ðề án tiến hành khảo sát, thu thập dữ liệu của văn hóa ẩm thực Việt Nam nhằm xây dựng “Tổng tập 1.000 món ẩm thực tiêu biểu Việt Nam”. Sau đó tiến hành chuyển đổi số cơ sở dữ liệu đó thành “Bản đồ trực tuyến ẩm thực Việt Nam” và “Bảo tàng trực tuyến ẩm thực Việt Nam”. Các sản phẩm của Ðề án kỳ vọng sẽ góp phần đưa thương hiệu du lịch Việt Nam ra thế giới thông qua văn hóa ẩm thực.

Phát triển du lịch ẩm thực tại Cần Thơ

Tại Cần Thơ, ẩm thực đang là một trong những sản phẩm được các đơn vị làm du lịch quan tâm. Trong đó, thương hiệu Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ đã được hình thành qua 10 lần tổ chức. Lễ hội không chỉ bảo tồn, gìn giữ những chiếc bánh xưa, hồn quê mà còn là hoạt động thu hút nhiều du khách đến Cần Thơ. Từ đó góp phần giới thiệu quảng bá nhiều đặc sản của địa phương.

Du khách với món gà nấu ấu tại Khu sinh thái Lung Tràm.

Một điểm đặc biệt trong hoạt động du lịch ở Cần Thơ đó là tại mỗi điểm đến, nhà vườn đều rất chú trọng tạo món ngon đặc trưng để thu hút du khách. Cô Lâm Thị Khuya, chủ vườn trái cây 9 Hồng, cho biết: “Khách biết đến tôi với những món bánh dân gian, trong đó được yêu thích nhất là bánh ít trần nhưn vịt xiêm, bánh canh vịt xiêm. Khi làm du lịch, tôi mong muốn quảng bá món ngon, ẩm thực đặc trưng của Phong Ðiền, Cần Thơ đến với du khách. Do đó, nhiều món tôi vẫn giữ cách làm xưa, dân dã như gà nướng đất sét, gà um dân Hạ Châu… Khách quen nhớ món ăn của mình quay lại rất nhiều”. Thực tế, bên cạnh du lịch sinh thái, huyện Phong Ðiền, còn được biết đến với nhiều món đặc sản, như: gỏi măng cụt, gà nấu ấu, bánh hỏi mặt võng… Chị Ðặng Minh Ngọc, quản lý Khu sinh thái Lung Tràm, cho biết: “Mỗi điểm du lịch sinh thái sẽ có những cách thể hiện khác biệt. Tại đây chúng tôi chú trọng tạo không gian để du khách trải nghiệm văn hóa bản địa đúng chất miệt vườn. Ví như khách lội đầm nước hái ấu sau đó chế biến các món ăn từ ấu. Ngoài đặc sản gà nấu ấu thì chúng tôi có thêm các món từ ấu như: chè củ ấu, vịt tiềm ấu…”. Du khách Ðinh Văn Nhật nói: “Ðây là lần đầu tiên tôi ăn gà nấu ấu. Vị khá lạ và hấp dẫn, ấu vừa mềm, bùi kết hợp thịt gà thả vườn ngọt thịt nên món ăn rất hoàn hảo”.
 
Tại Cần Thơ có nhiều món ăn được truyền miệng từ người địa phương và du khách, như: bánh xèo Bảy Tới, pizza hủ tiếu Sáu Hoài, bánh cống cô Út, nem nướng Cái Răng, bánh hỏi mặt võng Út Dzách, lẩu cua đồng Ven sông… Từ đó có những foodtour được khai thác và thu hút nhiều du khách quốc tế. Bà Cao Thiên Lý, Giám đốc Phát triển kinh doanh Công ty Mekong Delta Co.op, chia sẻ: “Foodtour là một trong những sản phẩm được du khách quốc tế rất yêu thích. Tại Cần Thơ, chúng tôi đưa du khách khám phá ẩm thực như người bản địa, vì thế những điểm đến thường là những địa chỉ đông người dân địa phương hay sinh viên. Chúng tôi chở du khách đi xe máy hay đi bộ vào chiều tối, ghé những quán ăn quen thuộc trong đời sống của người dân Cần Thơ để du khách có thể cảm nhận ẩm thực đặc trưng nơi đây”. Bên cạnh foodtour thì các workshop, lớp dạy nấu ăn hay làm bánh dân gian vẫn được nhiều đơn vị lữ hành, lưu trú chú trọng khai thác để giới thiệu văn hóa bản địa đến du khách. Bà Huỳnh Thị Bích Tuyền, chủ Mekong Silt Ecologe, cho biết: “Tại đây, du khách trải nghiệm tự thu hoạch rau, nấu bữa cơm Việt hay làm những món bánh dân gian truyền thống. Khách quốc tế rất thích những trải nghiệm như vậy”.

Ẩm thực Cần Thơ được đánh giá có nhiều tiềm năng để xây dựng thành sản phẩm du lịch thu hút du khách. Nơi đây không chỉ có nhiều món ngon mà còn quy tụ nhiều nghệ nhân, đầu bếp, trong đó nhiều nghệ nhân, món ăn đã được vinh danh. Ví như Cần Thơ có lẩu cá trái bần và cá he kho rục nằm trong 121 món ẩm thực tiêu biểu Việt Nam, hay các đầu bếp Phạm Bửu Việt (Ninh Kiều), Phan Thị Hồng Nhi (Ô Môn)… từng chiến thắng Cuộc thi ẩm thực Chiếc thìa vàng. Hội Ẩm thực Cần Thơ, trực thuộc Hiệp hội Du lịch TP Cần Thơ, cũng đã được ra mắt. Hội có 60 thành viên gồm các đầu bếp, doanh nghiệp, nhà nghiên cứu ẩm thực và tạo ra sân chơi sáng tạo với nhiều món ngon độc đáo. Cụ thể như chủ đề sinh hoạt “Những mùa bông - Những mùa ngon” đã giới thiệu 12 món ăn từ bông, thể hiện sự sáng tạo độc đáo từ những sản vật, nét đặc trưng văn hóa miền Tây.

Từ những nền tảng trên, mong rằng Cần Thơ sớm có những định hướng để xây dựng ẩm thực trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng, từ đó góp phần làm đa dạng hệ thống sản phẩm du lịch Cần Thơ.

Bài, ảnh: Ái Lam