Phụ nữ người Dao đỏ thôn Khau Hán
Canh tác lúa, ngô và các loại hoa màu trên nương rẫy và các hốc đá là chủ yếu, người Dao Đỏ ở đây đã chinh phục và vượt lên trên những khắc nghiệt của thiên nhiên, họ yêu thương nhau và có đời sống tinh thần phong phú.
Người Dao Đỏ ở đây vẫn duy trì kho tàng văn hóa dân gian phong phú với những câu đố hóm hỉnh, những lời hát ru ấm áp, những câu truyện cổ… đặc biệt là Lễ Cấp sắc với những điều răn dạy, đã được linh thiêng hoá và trở thành những giá trị đạo đức mà cộng đồng gìn giữ. Những lời răn đó thể hiện trong đạo sắc đều hướng con người tới cái thiện, kính trọng tổ tiên, thần thánh, biết ơn cha mẹ, sống trung thực, sẵn lòng giúp người lúc khó khăn hoạn nạn, biết trọng tình nghĩa...
Phụ nữ Dao Đỏ ở Khau Hán không chỉ sở hữu những làn điệu Páo dung mượt mà, họ còn rất khéo tay, đặc biệt thêu rất đẹp. Các sản phẩm thêu bao gồm: Khăn, quần, áo, thắt lưng…với các hoa văn thêu rất tinh sảo với nhiều mô típ và màu sắc độc đáo, đằng sau sự tinh tế của những đường thêu là cả nỗi niềm, tình cảm của những người phụ nữ về thiên nhiên và về cả những ước mơ đẹp đẽ, mà đặc sắc trên y phục là những bông đỏ trên váy áo của phụ nữ, mà họ gửi gắm vào đó khát vọng chinh phục thiên nhiên… dù không khéo tưởng tượng, cũng vẫn nhìn thấy những thiếu nữ Dao đỏ khi mặc y phục giống như những bông hoa xinh đẹp, tỏa sắc, hòa quyện với màu xanh của núi rừng trùng điệp.
Ẩm thực của người Dao đỏ Khau Hán cũng rất hấp dẫn từ những món ăn ngày thường đến những món ăn ngày lễ tết, với xôi ngũ sắc, từ lá “chằm tím” để đun nước tạo màu, ngâm gạo nếp qua đêm tạo ra màu tím, lá “chằm xí” để tạo màu đỏ, củ “viàng chang” để làm màu vàng, lá “sung biạt” tạo màu xanh biếc, những hạt gạo nếp trắng thơm dẻo được phủ màu tím, đỏ, vàng, xanh, cùng với nếp trắng được cho vào chõ gỗ đồ chín… mùi thơm và ngũ sắc, cùng với hương vị của lạc rang, trám đen, thịt gà rang, tạo nên món ăn đượm đà, ấn tượng khó quên với ai đã từng được thưởng thức…
Với những di sản văn hóa truyền thống đang được gìn giữ, Khau Hán có thể trở thành một điểm du lịch cộng đồng thu hút khách đến trải nghiệm, tìm hiểu, nghiên cứu về đời sống văn hóa của người Dao Đỏ ở Tuyên Quang.
